Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
JiRiMartin
zdania.Mianowiciepunktwyjściawypowiedzistanowitemat9któryznajdujeswe
rozwinięciewtekście(akapicie)9natomiastpunktemkońcowymjestto9cozawiera
informacjęnową.
2
PóźniejHallidayużywałterminówbardziejzorientowanychsemantycznie
dlauogólnieniatychtrzechszerokichobszarówpotHncjIłuznIczHniI(mHIning
potHntiIl).idHIcyjny(idHItionIl)dlakodowaniaznaczeniaoświecie9intHrpHrsonIlny
(intHrpHrsonIl)dlaznaczeniakodowaniarelacjiłączącychrozmówców9oraztHkstowy
(tHxtuIl)dlaznaczeń9którełącząfragmentytekstuzesobąizkontekstem(Halliday
197891994).
Rozpatrywanewkategoriachtypówznaczeń9powyższetrzygłównewiązki
systemówłączyłysięzkategoriamirejestruwnastępującysposób.PolHnaturalnie
korelowałozeznaczeniemidHIcyjnym.Istniejenaturalnyzwiązekpomiędzy
czynnościami9wjakieludzieangażująsięwobrębiejakiejśinstytucjiatym9oczym
mówią.Sposóbkomunikacji(modH)byłnajbardziejwidoczniepowiązanyze
znaczeniamitHkstowymi.Kanał9którysięwybiera9madużywpływnazwiązek
pomiędzyjęzykiemajegokontekstem.AtHnorbyłbliskopowiązanyzeznaczeniem
intHrpHrsonIlnym;zarównowładza9jakisolidarność9sązaangażowaneniezależnieod
tego9czydajemylubdomagamysiędóbriusługbądźinformacji9lubjakpewni
jesteśmytego9corobimy.Takorelacjapomiędzykategoriamirejestruifunkcjonalnymi
elementamigramatykijestbardzoważna.Towłaśnieonapozwalalingwistom
systemowo-funkcjonalnymprzewidywaćnapodstawiekontekstunietylkowybory9
którychmówiącyprawdopodobniedokona9lecztakżejakieobszarygramatykione
angażują.Iodwrotnie9pozwalanamonaprzyjrzećsięposzczególnymwyborom
gramatycznymizrozumiećjakiwkładwnosząonedokontekstowegoznaczeniazdania.
Takteżlingwiścispodznakugramatykisystemowo-funkcjonalnejstarająsięna
podstawiedowodówgramatycznychwysnuwaćwnioskionaturzepola,sposobu
komunikacjiitenoru9atymsamymwyjaśniać9dlaczegojęzykfunkcjonujetak9jakma
tomiejscewpraktycespołecznej.StądnazwagrImItykIsystHmowo-funkcjonIlnI
(Eggins19949FriesiGregory1995).
2Należytuzaznaczyć9iżrozumieniestrukturytematyczno-rematycznejorazstrukturyinformacyjnej
zdaniawtejteoriiniejesttożsamezrozumieniemtematyzacji(rematyzacji)czyprogresjiinformacyjnej
(dynamizmukomunikacyjnego)wszkoleczeskiej(np.wujęciuFirbasaczyDaneãa)>przyp.red.]
6
