Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
JiRiMartin
Napoczątkulatsześćdziesiątychdwudziestegowiekutakieakuratpodejściedo
językaikontekstuwyraźniekontrastowałozinnymisposobamipatrzeniana
zróżnicowaniejęzyka.Innilingwiści9którychrównieżinteresowałkontekst9zajmowali
siębardziejróżnicamifonologicznymiimorfologicznymi9jakiewystępowałymiędzy
społecznymidialektamiangielskiego(naprzykładsocjolingwiścizainspirowaniprzez
WilliamaLaboVa).Znanyrównieżjakoteoriarejestru(rHgistHrthHory)9model
Halliday¶autrwalałsięnapotrzebylingwistykistosowanej9wtym.dydaktykijęzyka
angielskiegojakojęzykaojczystego(projektFundacjiNuffield9zob.Pearceiinś1989)
idrugiegoorazobcego(badanianadsylabusemfunkcjonalno-pojęciowym)9badańnad
rozwojemjęzyka(Halliday1975;Painter19849199191999)9mowąschizofreniczną
(RochesteriMartin1979)9stylistyką(Hasan1985;BirchiO¶Toole1988)9ideologią
(KressiHodge1979)ikodowaniemorientacji(Bernstein1973;Hasan199091996).
Początkowoewolucjatejteoriinastępowałagłówniewtakichstosowanychkontekstach
(Ghadessy198891993;Leckie-Tarry1995;Matthiessen1993).Dlarozwojubadańnad
rejestremolbrzymiąrolęodegrałypracenadrozwojemzdolnościpisaniaudzieci
(por.Rothery1996).
Teoriarejestruigatunkujestznanapolskimczytelnikomzprzekładuartykułu(ggins
iMartina1997JjakoÄGatunkiirejestrydyskursu´Jw:T.vanDijk(red.)(2001)Dyskurs
jakostrukturaiproces[przełiGiGrochowski],Warszawa∫PWN.
Jednymzważniejszychaspektówtegomodelujestnacisk9jakikładzieonnato9
abytraktowaćrejestrjakosystemsemiotyczny9gdzieokreśleniesHmiotycznywyznacza
systemytworząceznaczenie.Jednakżerejestrróżnisięodinnychsystemów
semiotycznych9takichjakjęzyk9muzyka9taniec9itd.9ponieważjedynymsposobem9
wktórymożetworzyćznaczenia9jestkorzystaniezesłówistrukturinnegosystemu9
tj.języka.Samjestwięcprzykłademsystemu9któreduńskilingwistaLouisHjelmsleV
(1961)określałmianemsemiotycznychsystemówkonotacyjnych9odróżniającjetym
samymodtych9którepodobniejakjęzyk9mogątworzyćwłasneznaczeniaiktóreniesą
zależneodzasobówinnychsystemówznaczeniotwórczych.
Cotooznacza"Popierwsze9jeżelirejestrjestsystememsemiotycznym9to
powinnobyćmożliweustaleniewyborów9jakimidysponująmówiącyzpunktu
widzeniapola9sposobukomunikacjiitenoru.Codokładniestanowizbiórdomowych9
rekreacyjnych9religijnych9zawodowychbądźdyscyplinarnychczynności9wktórych
bierzemyudział"Jakijestzakresról9któremożemyobieraćwstosunkudoinnych
mówiących"Jakajestnaturakanałów9którychużywamy9byprzekazaćnaszą
wiadomość"Innąkonsekwencjąinterpretacjirejestrujakosystemusemiotycznegojest
to9żemusimybyćwstaniestwierdzić9jakrealizowanesąopcjefaktyczniewybrane
8
