Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14SYSTEMYMEDIALNEKRAJÓWBAŁKAŃSKICH
nifestacjewchorwackichmiastach,askrzydłoreformatorskiewSKH
zostałozmuszonedopodaniasiędymisji.Dlawieluaktywnychuczest-
nikówwydarzeńDchorwackawiosna”zakończyłasięwyrokamiskazu-
jącymilubusunięciemzpartii14.
ChociażnajpoważniejszykryzyswewnętrznywJugosławiizaczasów
Tityzakończyłsięporażkąreformatorów,tojednakwielezichżądań
zostałowprowadzonychdokonstytucjiprzyjętejw1974roku.Itakre-
publikimiałyposiadaćwłasnysystemprawny(niesprzecznyjednak
zzasadamipaństwafederalnego),własneprawowyborcze,cenzurę,
sądy,prawodoprowadzeniasamodzielnejpolitykispołecznej,własne
symbolerepublikańskie(hymniflagę),atakżewograniczonymstopniu
prawodokontaktówzzagranicą.Wgestiiwładzfederalnychpozosta-
wałykwestiezwiązanezobroną,instrumentamipolitykigospodarczej
orazpolitykązagraniczną15.Wnowejustawiezasadniczejznalazłysię
jednakzapisy,którestawiałytamęewentualnympróbomdostaniasię
doparlamentu(skupsztiny)osóbniepożądanych:DKonstytucjaSFRJ
ustanawiającnowąformęwyboruskładuskupsztinywdrodzedelego-
waniapoprzezwyłanianiedelegacji,którejetworzą,odstępujeradykal-
nieodwyborówpowszechnych(...).Wmiejscekonstytucyjnejzasady
przedstawicielstwa(...)przyjmujesystemdelegackijakopowszechną
zasadęustrojuspołeczno-politycznegoJugosławii”16.Całysystemdo-
borukandydatówznajdowałsiępodkontroląZwiązkuLuduPracujące-
goJugosławii,wktórejdominującąrolęodgrywałZwiązekKomunistów
Jugosławii(SKJ).
Niejakowcieniukryzysugospodarczegoipolitycznegodokonywa-
łysięzmianywstrukturzedemograficznejSFRJ.Zachwianiuulegały
dotychczasowerelacjenarodowościowe,cobyłoszczególniewidoczne
wKosowieorazBośniiHercegowinie.Wtejpierwszejprowincji,sta-
nowiącejwówczasokręgautonomicznywramachSerbii,dynamicznie
zwiększałsięudziałludnościalbańskiej,spychającejdorolimniejszości
ludnośćserbską17.NatomiastwBośniiHercegowinieporazpierwszy
uznanooficjalniezanarodowośćMuzułmanów(obecnieczęściejuży-
wasięokreśleniaBośniacybądźBoszniacy),wcześniejtraktowanych
tylkojakogrupęwyznaniową(ipisanychzmałejlitery)18.Konstytucyj-
neuznaniezanaródszłowparzewrosnącymudziałemMuzułmanów
wogólnejliczbieludnościtejrepubliki.Jakwykazałspispowszechny
przeprowadzonyw1971roku,Muzułmaniestalisięnajliczniejszym
narodemwBośniiHercegowinie(39,6%),spychającnadrugiemiejsce
14M.Tanner,Croatia.ANationForgedinWar,NewHaven–London1997,s.200-202.
15L.Podhorodecki,Jugosławia.Dziejenarodów,państwirozpadfederacji,Warszawa2000,
s.194.
16E.Zieliński,SkupsztinaSFRJ,Warszawa1978,s.143-144.
17P
.Eberhardt,Przemianydemografczno-etnicznenaobszarzeJugosławiiwXXwieku,Lublin
2005,s.110.
18Ibidem,s.76.
