Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
9
SpowodowałotowielupaństwachAmerykiPołudniowejorazwkrajach
postsocjalistycznych,którewprowadziłysystemyrepartycyjno-kapitałowe,
perturbacjefinansoweinarastaniejawnegodługupublicznego.Wrezultacie
wwielupaństwachalbocałkowiciezlikwidowanofilarkapitałowy(np.
wArgentynieinaWęgrzech),alboteżdokonanojegoradykalnejredukcji
(zmniejszenieskładki,zmianastatusufilarukapitałowegozobowiązkowego
nadobrowolny–wPolsce).
Niektórzyekspercijużnaetapiewprowadzaniafilarukapitałowegodo
publicznychsystemówemerytalnychwskazywali,żefinansowaniekapita-
łowenielikwidujeryzykademograficznego,gdyżtakczyinaczejpokolenie
pracującebędziemusiałowykupićaktywafinansowezgromadzonewfun-
duszachemerytalnychprzezpokolenieprzechodzącenaemeryturę.Wtym
sensienp.wykupskarbowychpapierówdłużnychnieróżnisięodwypłaty
świadczeńnapodstawiezarejestrowanychwsystemierepartycyjnych
uprawnieńemerytalnych,którymnietowarzysząaktywafinansowe.Wsen-
siemakroekonomicznymsystememerytalnystanowibowiemmechanizm
podziałubieżącegoproduktukrajowegobruttomiędzypokoleniepracujące
apokolenieemerytów.
Zależnieodpunktuwidzenia,reformyemerytalne,którewprowadzono
wielupaństwachnaprzełomieXXiXXIw.wodpowiedzinawzrostryzyka
demograficznego,możnauznaćzaczęściowolubcałkowicienieudane,choć
możnateżwskazaćpaństwa,gdziewielofilarowesystemyemerytalnefunk-
cjonującałkiemdobrze(np.Szwecja,Szwajcaria,Holandia).Przeważnie
jednakfilarykapitałowetworządodatkowelubuzupełniającesystemyeme-
rytalne(zakładowelubindywidualne).WprzypadkuSzwecjirelatywnie
niewielkisegmentkapitałowywpublicznymsystemieemerytalnymniezo-
stałsfinansowanypoprzezpowiększaniadługupublicznego,cowymagało
posiadaodpowiednichnadwyżekfinansowych.
Tedoświadczeniawskazują,żereformowaniesystemówemerytalnych,
niezbędnewobliczuwyzwańdemograficznych,aletakżeprzeobrażeńza-
chodzącychnarynkupracyirynkachfinansowych,wymagapodejściaholi-
stycznego,wielowymiarowego,auproszczonepodejścieeksponującetylko
jedenelement(np.efektywnośćekonomiczną)możespowodowaćpoważne
błędy.
Przedpodobnymiwyzwaniamizwiązanymizdemografią,rynkiempracy
orazwpływemogólnejkoniunkturygospodarczejzależnejodróżnych
czynnikównaichstabilnośćfinansowastojąsystemyopiekizdrowotnej.
Osobystarszekorzystająznichzregułyczęściejniżpokoleniepracujące,
azamianyrelacjimiędzypokoleniowychtakżewtejdziedziniepowodować
