Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
15
1030DWIEDROGIIDWAETAPYANALIZY
Zajmującsięprzezwielelatpsychologicznąproblematykąinwalidów,stopniowo
nabierałamprzeświadczenia,żeniewartoanalizowaćróżnicwichzachowaniu
wzależnościodrodzajuniepełnosprawności,lecznależyposzukiwaćcechwspól-
nychtymzachowaniom.Zaczęłamwięcrozpatrywaćkalectwowkategoriach
utratyjednejznajwyżejcenionychwartości,jakąjestzdrowie,odnoszącpewne
prawidłowościocharakterzebardziejogólnym(takiejakm.in.wnioskipłynące
zteoriistresuiradzeniasobie)bezpośredniodosytuacjitrwałejutratyzdrowia.
Doświadczeniepokazuje,żezbliżonehistorieżycianieoznaczająpodobnych
sposobówradzeniasobiezzaistniałąsytuacją.Prognozaefektywnościzmagania
sięzestresem,niewątpliwieuwarunkowanejpotencjalnymimożliwościamira-
dzeniasobie,czylipotencjalnymizasobamiodpornościowymiizdolnościamido-
stosowywaniasposobówradzeniasobiedosytuacjitrudnej(Sęk,Ścigała,1996),
możerównieżzależećodsiłynadzieiigotowościnazmianę.
Poruszanieproblemustratwsposóbnieuchronnywywołujeuosóbpytanych
wspomnienieprzykrychprzeżyćibudziniepokójdotyczącyprzyszłości,stąd
teżwszystkieproblemyzwiązanezutratąsątrudne,leczszczególnietrudnesą
rozmowyośmierci(Dobrzańska-Socha,2001),którewnaszejkulturzestanowią
tabu.Chociażstrachprzedśmierciąjeststaleobecny,zauważono,żeciężkocho-
rzypacjenciodczuwająlękprzedewszystkimprzedsposobemumierania,bojąc
siędługiegokonania,okresówspędzanychwszpitaluzdalaodbliskich,jakrów-
nieżsamotnościorazpustki(za:Dobrzańska-Socha1999,s.292).Problematyka
lękuprzedśmierciąjestjednakzagadnieniemoddzielnymwbadaniachipraktyce
terapeutycznej(za:Dobrzańska-Socha,2001,2004).
Niniejszapublikacjamanaceluprzedstawienieistniejącejwiedzyteoretycznej
dotyczącejsytuacjiczłowieka,którydoznałstratyzwiązanejzezdrowiem,jako
jednymznajważniejszychczynnikówfunkcjonowaniawswoimśrodowisku,za-
pewniającymmunietylkotrwanie,lecztakżerozwój.Utratazdrowiastajesięwięc
bardzopodstawowym,ajednocześnieniezwykłymczynnikiemuruchamiającym
procesradzeniasobie.Patrzenienatenprocesmożebyćbardziejukierunkowa-
nenaczynnikipokazującegenezędoznawanychstrat(patogenetyczne)lubteż
uwzględniająceprzedewszystkimpotencjalnekorzyścipodjętejwalkioprzetrwa-
nie(podejścierozwojowe).Dwakolejnerozdziałybędązatemilustracjąsłuszno-
ścitakiegowłaśniepatrzenianaproblematykęutratyzdrowiaizaradnościztym
związanej.Rozdziałczwartyjestpoświęconyproblematyceszerokorozumianych
determinantprocesuradzeniasobie,jakimjestodpornośćczłowiekanastresoraz
innewybranecechyzarównopoznawcze,jakiemocjonalne,wtymrefleksyjność.
