Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
słowe,dworce,kawiarnie,garażeitp.).DlaJoannyOstrowskiej,autorki
opublikowanejw2014rokuksiążki„Teatrmożebyćwbylekącie”…po-
święconejzagadnieniomprzestrzeniwykorzystywanejikreowanejprzez
teatryeksperymentalneostatniegopółwiecza,kluczoweokazałosię
wprowadzenierozróżnieniaterminówDprzestrzeń”iDmiejsceteatralne”.
OstrowskaposiłkującsiępracąPrzestrzeńimiejsceamerykańskiegoba-
daczachińskiegopochodzenia,przedstawicielageografiihumanistycz-
nej,Yi-FuTuana,proponuje,byprzestrzeniąnazywaćto,coDkonwen-
cjonalnienazwanejestukłademscenyiwidowni,czyliwzajemnąre-
lacjęmiejscprezentacjiiobserwacji”35,miejscenatomiast,idącśladem
propozycjiCarlsona,identyfikujeztym,Dcoodnosisiędoumieszczenia
owejrelacjiwszerszymkontekścieotoczeniaiśrodowiska–zarówno
fizycznego,jakikulturowego”36.Znamiennyskądinądwydajesiętytuł
książkiOstrowskiej–cytatzaczerpniętyzpism,którychautoremjest
IwoGall.Choćatmosferawspółczesnościtemuniesprzyja,jednakuni-
wersalizuje,niekategorieprzestrzeniwprawdzie,ateatrjakofenomen,
któryzrodzićsięmoże,ba,jakprzekonujezawartośćksiążki,zrodzisię
Dwbylekącie”,słowem:absolutniewszędzie,nawet,jaksugerujeautor-
ka,wtradycyjnejarchitekturzeteatralnej.
WracajączaśdouniwersalizującegokonceptuSouriau,wykreślone-
gozperspektywywidzausytuowanegowobecsześcianuipoznające-
goświatwkartezjańskim,wzrokowymoddaleniubądźosadzonegowe
wnętrzukuliidoświadczającegoświatawteatralnejwspólnocie,prowo-
kujemnieondoodnalezieniaiprzedstawieniakonstrukcjiprzestrzeni
wyspekulowanychtak,bysześcianikulęłączyło,czasamiledwowy-
czuwalne,podskórne,alejednakstałenapięcie,asferycznaikubiczna
zasadadopełniałysięwkonstytuowaniuświatateatru.
Mierzeniesięzpotencjąprzestrzeni,penetrowaniejejinscenizacyj-
nychmożliwości,eksperymentowaniezjejtkankąiwreszcieuczynienie
zprzestrzennegokonceptuistotnegoelementuwiodącegozarównoak-
tora,reżysera,jakiwidza,ku,jakchciałSouriau,unaocznieniuDcałego
świata:światadziełanascenie”37,niewątpliwiezdecydowanieznaczy
teatralnątwórczośćdwóchpolskichartystów–JerzegoGurawskiego
iJerzegoJukaKowarskiego.Ichprzestrzennekreacjezmierzającedo
ustanawianiananoworelacjiscenyiwidownizwróciłynasiebieuwagę
takżewśrodowiskuDkolegówpofachu”,czyliscenografów,spotykają-
cychsięraczejsporadycznieinietworzących,przynajmniejwPolsce,ja-
kiejśszczególniezorganizowanejgrupyzawodowejczylobbydbającego
35J.Ostrowska:„Teatrmożebyćwbylekącie”.Wokółzagadnieńmiejscaiprze-
strzeniwteatrze.Poznań2014,s.16.
36Ibidem.
37E.Souriau:Sześcianł,s.135.
21
