Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Naukajestkluczemdoświata
Zprof.dr.hab.ŁukaszemA.Turskim,fizykiemteoretykiem,laureatem
nagrodyHugoSteinhausaorazMedaluEuropejskiegoTowarzystwa
Fizycznegow2000roku,rozmawiaJolaWorkowska.
JolaWorkowska–WjednejzbaśniwarszawskichOr-Ota(ArturaOppmana),
gdygródWarszawyzagrożonyzostałprzezpotworabazyliszka,strwożonylud
miastanieszukałzbawienianaratuszu,zamkuczywkatedrze,aleu„mistrza
zwieży”,symbolizującegowłaśnieźródłoratującejmiastoprawdziwejwiedzy.
Dziśbazyliszkówjużniema,aleniemarównieżideiuniwersytetujakoprzystani,
wktórejnaukamaswojebezpiecznemiejsce...
ŁukaszTurski–Wcywilizacjieuropejskiej,opartejnaszerokorozumianych
wartościachchrześcijańskich,potrzebaspołecznegodostępudobezpiecznejpraw-
dypojawiłasiębardzowcześnie.Bardzowcześnieteż,niemaltysiąclattemu,
społeczeństwostworzyłoinstytucjęmającąmudostarczaćbezpiecznejprawdy
owszechświecieczłowieka.Instytucjątąbyły,sąipowinnypozostaćuniwersy-
tety.Odsamegopoczątkuuniwersyteccy„dostarczyciele”bezpiecznejprawdy
bylinarażeninanieprzychylnośćzestronywładzświeckichiduchownych.To
nic,żekrólowiewydawaliprawaoautonomiiuczelniczyżesobórlaterański
gwarantowałniezależnośćszkółkatedralnychinauczycieliorazgłosiłrównydo-
stępdouczelnidlawszystkich.LosAbelarda,czyniemalpięcioletniezamknięcie
OksfordunapoczątkuXIIIwieku,niewspominającjużoprzybyciudoOksfordu
wizytatorówparlamentarnychwysłanychprzezlordaprotektoraCrommewlla,
mówiąsamezasiebie.Przykładówzostatnichstuleciteżjestniemało.Wielka
humboldowskatradycjauniwersytetówniemieckichległawgruzachwokresie
IIIRzeszy,słabecarskieuniwersytetyniepodniosłygłowywczasachkomuni-
zmu.Naksiężycdolecieliabsolwenciwolnychuniwersytetów,aniekarnielewo-
wiejanczarskichszkółZwiązkuRadzieckiego.Naszeuniwersytetyledwieprze-
trwałylatazarządzanianimiprzez„przodującąsiłę”PZPR,płacączatokolosalną
cenę,odktórejodsetkibędziemyjeszczedługospłacać.Dziś,niestety,autonomia
intelektualnaiprawnauczelnijestznowuzagrożona,nietylkozresztąwkrajach
młodychdemokracji.
11
