Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WIEŚISOCJOLOGIA
15
Ograniczoneiraczejjednostronne,jakztegowidać,zainteresowa-
niepierwszychklasykówsocjologiizagadnieniamiwiejskimi–zpew-
nościąnieodzwierciedlająceanipotencjałudemograficznegoigo-
spodarczego,anitymbardziejkulturowegospołecznościwiejskich
przełomuXIXiXXwieku–sprzyjałostosunkowowczesnemuwyod-
rębnieniuzsocjologiiogólnej,jednejzpierwszychdyscyplinszczegó-
łowych,zajakąuważasięsocjologięwsi5.
Mniejwięcejwtymsamymczasierozpoczynająsię,trwającedo
dziś,dyskusjeoprzedmiocieizakresiebadańsubdyscypliny,wynikają-
cezszeregutrudności,jakienapotykająpróbyichkonkretyzacji.
Popierwsze,podstawoweobiektyzainteresowaniasocjologiiwsi
występująprawiezawszewkontekściekontynentalnym,anawetre-
gionalnym.Dominującawtzw.dyskursieglobalnymamerykańskaso-
cjologiawsizawszebyłaichybapozostajesocjologiąrolnictwa,amó-
wiącjeszczedokładniej–socjologiągrupyspołeczno-zawodowej
farmerów6.Jejodmianazachodnioeuropejskatoraczejsocjologicz-
nynamysłnadspecyfikąstrukturiprocesówspołecznych,charakte-
rystycznychdlawiejskichformosadnictwaibytowania.Wswoimry-
cieśrodkowo-iwschodnioeuropejskimdługofunkcjonowałaprzede
wszystkimjakosocjologianarodu,aprecyzyjniejrzeczujmując–so-
cjologiakształtowaniasięwarstwychłopskiej,uznawanejjeszcze
botnikachrolnych–byćmożemniejznaczącychdlarozwojusocjologiiwogóle,ale
niewątpliwieważnychdlarozwojuniemieckiejsocjologiiwsi–opublikowanychnie-
dawnopopolskuwflRocznikachHistoriiSocjologii”(Weber2015;Vonderach2015c).
5ZdaniemBogusławaGałęskiegoprocesjejinstytucjonalizacjirozpoczynasię
wStanachZjednoczonychAmerykiPółnocnejjeszczepodkoniecXIXwieku,wraz
zuruchomieniemwroku1882zajęćztegoprzedmiotunauniwersyteciewChicago
(1966:7).WięcejnatentematwrozdzialezatytułowanymSocjologiawsijakosubdy-
scyplinaakademicka.
6Formułujętakąocenę,międzyinnymi,napodstawielicznychopracowań
KrzysztofaGorlachapoświęconychamerykańskiejsocjologiiwsi,wtymdwóchopra-
cowań,moichzdaniem,kluczowychdlarozpoznaniategozagadnienia:Obronićducha
Ameryki.KwestiarolnaisocjologiawsiwewspółczesnychStanachZjednoczonych(1995)
orazSocjologiawsiwAmerycePółnocnej(1998).Podobnypoglądwydajesięrównież
podzielaćIzabelaBukraba-Rylska,stwierdzając:flOileamerykańskawersjatejdyscy-
plinyniemalwyłącznieczyniłaprzedmiotemswegozainteresowaniarolnictwo,anie
wieśzwłaściwymjejtypemspołecznościikulturył”(2012:293).
