Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
KształcenienauczycieliwSzkoleGłównej…
DoSzkołyGłównejKrakowskiejwszystkienauczycielówosobywszko-
łachKoronnych,doSzkołyGłównejWileńskiejwszystkiewszkołachLi-
tewskichnależećbędą.ZwiązektenmiędzyGłównymiSzkołamizjednej
azgromadzeniamiszkolnymizdrugiejstronyzależećbędzienatym:na-
przódiżSeminariumKandydatównanauczycielstwoprzySzkoleGłów-
nejzostawaćbędzie;powtóre,iżwszyscypozgromadzeniachakademic-
kichnauczycielespółubieganiasiędokatedrGłównychmiećbędąprawo;
potrzecie,iżwizytatorowidozgromadzeńszkolnychodSzkołyGłównej
wysłanibędą;poczwarte,iżwszystkieraportaszkolnedoSzkołyGłównej
odsyłanebyćpowinny;nakoniecRektorSzkołyGłównejwładzęsądzenia
osóbstanuakademickiego[…]miećbędzie6.
Mimoiżorganizacjastudiównauczycielskichzostałaokreślona
w1781roku,tokształceniekandydatówrozpoczęłosięjużw1780roku
–najpierwwKrakowie7.Prefektem(opiekunem)studentówzostałAn-
toniPopławski(1739–1795),pijar,członekTowarzystwadoKsiągEle-
mentarnychiautorpodręcznikówNaukamoralna8.Niebawemfunkcję
tęprzejąłWincentySmaczniński(1744–1804)9,profesorlogikiimetafi-
zyki,anastępnieBonifacyGarycki(1742–1822)10.
SzkołaGłównaW
.Ks.Lit.zaczęłakształcenienauczycielirokpóź-
niej,czyliw1781roku.PrzygotowaniepotencjalnychnauczycielizLi-
6Tamże,Rozdz.I,s.Av.
7OtwarcieSeminariumKandydatówdlanauczycieliwuczelnikrakowskiejnastą-
piło29września1780r.ProtokołyposiedzeńKomisjiEdukacjiNarodowej1773-1785,oprac.
M.Mitera-Dobrowolska,Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk1973,s.124.Zob.też:
M.Chamcówna,UniwersytetJagiellońskiwdobieKomisjiEdukacjiNarodowej.SzkołaGłów-
naKoronnawokresiewizytyrektoratuHugonaKołłątaja1777-1786,Wrocław–Warszawa
1957,s.127;R.Dutkowa,KomisjaEdukacjiNarodowej.Zarysdziałalności.Wybórmateriałów
źródłowych,Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk1973,s.58;K.Mrozowska,ByPolaków
zrobićobywatelami,Kraków1993,s.28;J.Ryś,KomisjaEdukacjiNarodowej1773-1794.
AkademiaKrakowska.SzkołaGłównaKoronna,seria:UKomisjiEdukacjiNarodowejmodel
szkołyiobywatela–koncepcje,doświadczeniaiinspiracje”,t.III,cz.1,Warszawa2018.
8K.Mrozowska,ByPolaków…,s.28–29;I.Szybiak,NauczycielKomisjiEdukacjiNa-
rodowej:ideałarzeczywistość,[w:]KomisjaEdukacjiNarodowej-konteksthistoryczno-
-pedagogiczny…,s.143;A.Wałęga,PopławskiJacek,imięzakonneAntoni(1739-1799),[w:]
KomisjaEdukacjiNarodowej1773-1794.Słownikbiograficzny,red.A.Meissner,A.Wałę-
ga,seria:UKomisjiEdukacjiNarodowejmodelszkołyiobywatela–koncepcje,doświad-
czeniaiinspiracje”,t.II,Warszawa2018(dalej:SłownikbiograficznyKEN),s.516;J.Ryś,
KomisjaEdukacjiNarodowej1773-1794.AkademiaKrakowska.SzkołaGłównaKoronna…
9J.Ryś,Smaczniński[Smacznieński]Wincenty(1744-1804),[w:]Słownikbiograficzny
KEN,s.589.
10M.Chamcówna,UniwersytetJagielloński…,s.249;J.Ryś,GaryckiBonifacy(1742-
1822),[w:]SłownikbiograficznyKEN,s.203.
13
