Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
JaninaKamińska
twyrozpoczęłosięjednakniewWilnie,awKrakowie.SzkołaGłówna
W
.Ks.Lit.byłabowiemwtrakciereformy11irozsądnymrozwiązaniem
byłowysłaniestudentówwłaśniedoKrakowa,abyjużformowaćnową
kadręnauczycielskądoszkół.DecyzjaKomisjiowysłaniukandyda-
tówdoKrakowapodyktowanabyłatakżepotrzebązaoszczędzenia
pieniędzy.Wiadomobyłobowiem,żeczęśćfunduszynautrzymanie
seminariumkrakowskiegowniosąkandydacilitewscy.
DlapomnożonegoterazznaczniekosztuzKasyKomisjinaSzkołęGłów-
nąwKrakowieiSeminariumdlaprofesorówtamżejużzałożoneposta-
nowiono,abynafunduszuwziętymzdochodówprowincjilitewskiej
umieszczonabyłapewnaliczbakandydatówztejżeprowincjiinSemi-
narioprzySzkoleGłównejKrakowskiejwrazzprefektemnalattrzy,po
którychskończonych,przenoszącsiędoWilna,jużpodokiemosobnego
rektorakontynuowaćbędąwwiększejliczbieprzybranychzeszkółlitew-
skichkandydatówdalszelataedukacjiswojej,przeznaczonenaprzyspo-
sobieniesiędouczeniawszkołachpublicznych12.
DoKrakowawyjechałaośmioosobowagrupakandydatówdosta-
nuakademickiegozLitwy.Bylito:SzymonChrościcki,MichałDymi-
dowicz(1757–1822),WiktorEysmontt,SzymonMalewski(1759–1832),
GasparPolikowski,FranciszekSankowski,TadeuszSzmytt[Schmidt
a.Szmidt](1763–?),FranciszekSzopowicz(1762–1839).Niemamypeł-
nychdanychbiograficznychoposzczególnychosobachztejgrupy,ale
możnaprzyjąć,żebylitomłodziludziewwieku18–23lata.Zapewne
należelidobardzodobrychuczniówszkółśrednich,którzyotrzymali
pozytywneopinieodswychnauczycieliirektoralubprorektora.Poza
wynikamiwnaucemusieliodznaczaćsięnienagannąmoralnością
ibyćwolniodUsłabościtrwającej,niedołęstwa,odtrudnościwmówie-
niuiznacznejodrazycodopostawy”13.
11SzkołaGłównaW
.Ks.Lit.rozpoczęławprowadzaniezmianpodkoniec1780r.,
gdyrektoremzostałMarcinPoczobut-Odlanicki(1728–1810),eksjezuitaiprofesor
astronomii.Szerzejoreformie:J.Kamińska,UniversitasVilnensis.AkademiaWileńska
iSzkołaGłównaWielkiegoKsięstwaLitewskiego1773-1792,Pułtusk–Warszawa2004;
J.Kamińska,KomisjaEdukacjiNarodowej1773-1794.AkademiaWileńska.SzkołaGłówna
WielkiegoKsięstwaLitewskiego,seria:UKomisjiEdukacjiNarodowejmodelszkołyioby-
watela–koncepcje,doświadczeniaiinspiracje”,t.III,cz.2,Warszawa2018.
12Protokołyposiedzeń…,s.164.
13Projekt.UstawyKomisjiEdukacjiNarodowej…,Rozdz.XXI,p.3tio,s.n2.
14
