Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
KształcenienauczycieliwSzkoleGłównej…
teważnezagadnienia.Dopraktykipedagogicznejkandydatówmogły
przysposobićjedynieUdyrekcyjeprywatne,lubzastępowaniewpotrze-
bienauczycielówwszkołachprzySzkoleGłównejbędących,wzywaćich
pewnychczasównakonwersacyjeakademickie”34.
Okoniecznośćwprowadzeniatreścipedagogicznychupomniałsię
IgnacyPotocki(1750–1809),wychowanekwarszawskiegoCollegium
Nobilium,członekKENiprzewodniczącyTowarzystwadoKsiągEle-
mentarnych,któryw1785rokupisał:
[…]podawaniepedagogiki,czylinaukijaksięmająkandydacistaćdo-
bryminauczycielami,wpływałobynajrzetelniejwcałyskładinstrukcji.
Porządkiemczytalibykandydaciksiążkielementarne,mającichwna-
uczycielstwieswoimużywać,zdawalibyztakowejswejzabawysprawę
zokazaniem,czylipojęliducha,osnowę,toknaukszkolnych.Przedkła-
dalibywątpliwościswojewsamychdziałachelementarnych,cobyczęsto
doichwydoskonaleniaprowadziło.Kandydatównanauczycielstworze-
cząniejesttakobszernie,jakporządniebyćuczonym,nierozległeniwy,
leczogródswójuprawiaćidozierać35.
KomisjaniestetyniewprowadziłazaproponowanychprzezPotoc-
kiegopostulatów.WSzkoleGłównejW
.Ks.Lit.próżnoteższukaćtych
treściwkształceniunauczycieli.
Studianauczycielskietrwałyodtrzechdoczterechlat.Zdarzałosię
jednak,żestudentkształciłsiępięćlubwięcejlat.Niezależniebowiem
odprogramustudiówprzewidzianegodlaposzczególnychroczników
słuchaczeoszczególnychzainteresowaniachmogliuczęszczaćnawy-
braneprzezsiebiewykłady.Dlategoichnazwiskaznajdujemywśród
słuchaczywykładówastronomii,chemii,teologiidogmatycznejiteolo-
giimoralnej,atakżeprawakanonicznego36.
Napodstawiedostępnychźródełmożnaustalić,żewlatach1783–
1794SzkołaGłównaW
.Ks.Lit.przygotowała65świeckichnauczycie-
li.Ztejgrupy42osobyrozpoczęłypracęwszkołachśrednichKomisji,
6odeszłozestanuakademickiego,ao17niemamyinformacji.Zuwagi
nabrakźródełtrudnobowiemustalićichlosypozakończeniustudiów.
34UstawyKommissyiEdukacyi…,Rozdz.V
,p.7mo,s.91.
35Cyt.za:K.Mrozowska,Walkaonauczycieliświeckich…,s.78.Zob.takżeI.Szybiak,
NauczycielKomisjiEdukacjiNarodowej…,s.143.
36BUWil.,F2DC16;I.Szybiak,Szkolnictwo…,s.186–189;J.Kamińska,Universitas
Vilnensis…,s.91–92.Por.J.Kamińska,KomisjaEdukacjiNarodowej1773-1794.Akademia
Wileńska.SzkołaGłówna…,s.105–107.
21
