Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.MyślspołecznaiszkołaRudolfaSteinera
33
postrzeganąjakozjawiskoalienująceisprowadzająceczłowieka-przede
wszystkimrobotnika-dorolimaszyny4.
Wartowtymmiejscujednakwyraźniepodkreślić,żeświatopoglądgło-
szonyprzezSteinera,choćpozorniepodobnydopopularnychówcześniekon-
cepcjispołecznych,zasadniczosięodnichróżnił.Podstawątejróżnicy,którą
chciałabymzaznaczyćnasamympoczątkuiktórawpływanacałośćpro-
wadzonychturozważań,jestfakt,żewszystkiepowoływaneprzezSteinera
instytucje,wtymszkoły,opartebyłynaprzesłankachpłynącychzfilozofii
ezoterycznej.Choćjegojęzykoperowałtymisamymipojęciami,coówczesna
myślspołeczna,Steinerzrywałdefinitywniezpozytywistycznąwizjąświa-
tanarzeczodmiennejkoncepcjirzeczywistości,domagającejsięrozwijania
wEuropieZachodniejzupełnienowejkultury,którejcechyopisujeAntoine
Faivrebadającyzachodniezoteryzm.Zauważaon,żedlaruchówtakichjak
antropozoficznyznamiennejestodwoływaniesiędokoncepcjiżywej,uni-
wersalnejnatury,którejzasadęstanowiciągłatransformacja,metamorfoza
przypisywanarzeczywistościnawszystkichjejpoziomach.Człowiekjako
mikrokosmospołączonyjestznaturą-makrokosmosem-hermetycznąza-
sadąkorespondencjii,takjaknaturawokół,znajdujesięwprocesieciągłego
rozwoju.Powinienonjednakdążyćdouzyskaniawyższegopoziomuświa-
domościidokonywaćciągłejewolucji,wzmacniająctwórcząwyobraźnię.Ro-
zumianetojestjakometodaosiągnięciawyższychpułapówjaźniistanowi
egzystencjalnąpodstawęisensżyciadlaantropozoficzniezorientowanych
społeczności5.ZatemnaukiSteineraodinnychnaukspołecznychodróżniał
antypozywistycznyświatopoglądantropozoficzny,przekładającysięnawi-
zjęustrojupaństwa,szkołyijednostki.
SpołecznyruchSteinerabyłponadnarodowyiponadpaństwowy.Wjego
budowę,jakrównieżwpowstanieduchowegocentrum,Goetheanum,za-
angażowanibyliludzieprzeróżnychnarodowości,wtymPolacy-sceno-
grafFranciszekSiedleckizżonąJadwigą,rzeźbiarkaLunaDrexlerównaczy
malarzTadeuszRychter6.Wedługdanychuzyskanychpodczaskwerendy
prowadzonejwarchiwachGoetheanumprzezMonikęRzeczyckąiKata-
rzynęArciszewskąwramachprojektuNarodowegoProgramuRozwoju
HumanistykiKulturapolskawobeczachodniejflozofiezoterycznejwlatach
1890-1939doTowarzystwaAntropozoficznegododrugiejwojnyświatowej
należałoorazotwarciesympatyzowałozjegodziałaniamiponaddwustu
4Zob.MajaDobiasz,Antropozofcznacywilizacja…,dz.cyt.
5Zob.AntoineFaivre,Theosophy,Imagination,Tradition:StudiesinWesternEsotericism,trans.by
ChristineRhone,Albany2000.
6Zob.MajaDobiasz,PolishEnigma,dz.cyt.,s.278-298.
Dobiasz-Krysiak_Szkolatransformacji_.indb33
t
25.02.202212:05:16
