Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Mówtakdobliźniegoswego,
jakbyśchciałsłyszećsiebiesamego.
Autor
Wdobiepowrotudokulturyobrazkowejcorazczęściejzapominamyotym,jakpięknymśrodkiem
porozumiewaniasięjestsłowo.Kiedyśmowabyłasztuką.Dobremówieniebyłocenionenarówni,
aczasamibardziejniżbogactwoisiłafizyczna.Ciętyjęzykgroźniejszybyłniżwłócznia.Itakjak
sztukapisanialistówpowoli,alesystematycznieodchodziwzapomnienie,takmożnabyć
zaniepokojonymolosymowy.Ktośpowie,żejesttosądprzesadnyiprzedwczesny.Nocóż,czyparę
lattemuprzewidywano,żenp.telefonkomórkowyzastąpinatakąskalęzwykłetelefony?Iodrazu
wyjaśniam,niemamnicprzeciwkotelefonomkomórkowym.Postępuniemożnazatrzymać,alenie
wolnosięwnimzgubić.Język,mowasąbardzoistotnymiskładnikamitożsamościkażdegonarodu
itrzebajeszanować.Trzebastaraćsięmówićnietylkozsensem,lecztakżepoprawniepod
względemgramatykiiwymowy.
Naukawymowy,czyteżjakmówiąniektórzy,naukadykcjijestnajśmieszniejsząinajradośniejszą
naukąznanąwewspółczesnymświecie.Czyoznaczato,żejestnaukąniepoważną?Absolutnienie
–jesttojaknajbardziejpoważnawiedza,wypracowanaprzezlata,przezbardzopoważnychludzi.
Najśmieszniejszainajradośniejszajestdlatego,żewczasiejejzdobywaniamożecieipowinniście
siędobrzebawić.Niechcębyćźlezrozumiany:żebynauczyćsiępoprawnejwymowy,trzeba
czasamiwłożyćdużociężkiejpracy;zabawawtrakcienaukijestgwarancjąosiągnięcialepszych
efektów.JuliuszSłowackinapisałkiedyś:„Chodzimioto,abyjęzykgiętkipowiedziałwszystko,
copomyśligłowa”.Niestetyzdarzasięczęsto,żegłowa,owszem,myśląca,leczjęzykprzytymlekko
drętwy.Alemyślę,żetakistanniepotrwadługo,bowyobrażamsobie,żetaksiążkapomoże
czytelnikowiwrozwiązywaniujegoartykulacyjnychproblemówikłopotówzwymową.Może
należałobywrócićdodzieciństwa?Spójrzcienadzieci,tecałkiemmałe,jakgaworzą,potem
zaczynająwydawaćnieartykułowanedźwięki,mówićpierwszelitery,adopieronakońcuwyrazy
izdania.Oczywiściedziecipopełniająwielebłędównp.niewymawiająr,zamiastkmówiątiwiele
innych,ponieważichaparatmowyniejestjeszczedokońcaukształtowanyiwyćwiczony.Gdydzieci
dorastają,naśladującstarszych,powtarzająnowesłowaizwroty,przyczymczęstopopadają
wprzesadę(jesttotakzwanahiperpoprawnawymowa).Imlepiejmówiąosobyznajbliższego
otoczenia,tymlepiejmówidziecko.Niestetyostatniozdobrądykcjąjestcorazgorzej,m.in.przez
radioitelewizję.Środkimasowegoprzekazumająogromnywpływnakształtowaniepostaw,
wzorców,opinii,atakżemowy.Możnawybaczyćzłemówienieprzypadkowozatrzymanym
przechodniom.Niewybaczalnanatomiastjestzławymowadziennikarzy,prezenterów,aktorów,
nauczycieli,polityków,spikerówradiowychiinnychosóbzawodowowystępującychpublicznie.
Niestetybardzoczęstoprzedstawicielewymienionychśrodowiskmówiącorazgorzej.
Alepokolei.Wracamydodzieciństwa.Wczasienaszejnaukizapoznamysięnanowozcałym
procesemkształtowaniawymowy,jakiprzechodzidziecko.Napoczątkubędziemyrobiććwiczenia
usprawniająceoddech,potemruszaćustamiiwydawaćnieartykułowanedźwięki,anakoniec
powiemya…Pierwszećwiczenie,jakieproponujęjużwewstępie,brzmi:posłuchajuważnieswoich
ulubionychprezenterówtelewizyjnychlubradiowychizastanówsię,ktomówiźleidlaczego.
Prawda,żetoprosteiniewymagająceczasućwiczenie?Wystarczywwolnejchwiliprzed
telewizoremuważnieposłuchać,nietylkoco,aleijaksięmówi.Wnioskimogąwprowadzić
słuchającegowzdumienie.Niechodzimiokreowaniemediówjakoprzyczynywszelkiegozła,ale
ozwrócenieuwaginato,żeostatnioprzedewszystkim(niestety)znichczerpiemywzorcezłego
mówienia.Alepotraktujmytoszkoleniowoiuczmysiępoprawnejwymowyrównieżnabłędach
innych.
Jakjużwspomniałem,ważnymaspektemmówieniajestsłyszenie.Słyszymysiebiewdwojaki
sposób:zewnętrznieiwewnętrznie.Tedwasposobysłyszenianakładająsięnasiebieizakłócają
namrzeczywistyodbiór.Dlategołatwiejjestnamusłyszećbłędyczyniedbałośćwmówieniu
uinnychniżusiebie.Zczasemoczywiścienabierzemyświadomościizaczniemywychwytywać
takżeswojebłędy.
Napodstawiedoświadczeńiobserwacjiwyselekcjonowałemkilkałatwychczynności,które
poprawiająwydatnielekkośćmówienia.Warunekjestjeden:systematyczność.Nazwałem
teczynnościprzykazaniamiczłowiekamówiącego.Otoone.
1.Działaniawykonywanetużpoobudzeniusię:
(robitokażdy,czychce,czyniechce)
MRUCZENIE
Jakkot,wpoduszkę,aledelikatnie,możebyćztekstem:„Jeszczepięćminut”.
PRZECIĄGANIESIĘ
Równieżjakkotitaksamodelikatnie.
ZIEWANIE