Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘP
sięnaświeciewpołowielat60.XXwieku,wrazznowymspojrzeniemna
edukacjęibadanianaukowe.Wkierunkutegotypuaktywnościzwróciły
sięwpewnymmomencienaprzykładmuzea
1
.Wzróżnicowanymstop-
niusztukatajestzintegrowanazmiejskimotoczeniemczyśrodowiskiem,
wktórymzzałożeniamafunkcjonować.Różnymożebyćponadtostopień
zaangażowaniaspołecznegolubpolitycznego,jakrównieżfunkcje,które
dziełopełniwprzestrzenipublicznej(np.estetyczne,miejscotwórcze,pod-
trzymywaniapamięci,tożsamościowe,krytyczneczypolityczne).
JakzauważyłPawełMożdżyński(2011),współczesnesztukiplastyczne
(XXiXXIwieku)sąobszarem,wktórymdokonujesiętransgresjikon-
wencjispołecznychicorazczęściejkreujegeertzowskiegatunkizmąco-
ne.Podobnyosądnietrudnoodnieśćdosztukipublicznej.Przyjmującjej
szerokierozumieniejakosztukiwprzestrzenipublicznej,możnauznać,że
funkcjonujeonaodtysiącleci.
Sztukapublicznatowarzyszyspołecznościomodtysiącleci-wkręgu
tradycjieuropejskiejdojejnajświetniejszychprzejawówzaliczane
sąfryzy,metopyirzeźbygreckichświątyń,rzymskiełukitriumfal-
ne,freskiiposągiśredniowiecznychkatedr,grupyrzeźbiarskiena
renesansowychplacach
-zauważaHalinaTaborska(1996,s.7).Niektórzyhistorycytwierdząna-
wet,żejejkorzeni(jakoprotohistoriigraffiti)możnasiędopatrywaćwna-
skalnychmalowidłachwLascaux.Wedługnajprostszejdefinicjisztuką
publicznąmożebyćbowiemokreślanykażdyrodzajtwórczości/dziełare-
alizowanyzmyśląootwartejprzestrzenipublicznejiwniejumiejscowiony.
Mamtunamyślipraktykibardzozróżnicowanepodwzględemformy:od
pomnika,rzeźby,poprzezinstalacje,graffiti,mural,plakat,poróżnegoro-
dzajuinterwencje,akcjeidziałaniaartystyczne.Trzebawyraźniezaznaczyć,
żesztukapublicznanieograniczasiędotworzeniaobiektówfizycznych.
Kryteriasztukipublicznejmogąprzykładowospełniaćrównieżtaniec,teatr,
performans,happening,defilada,parada,anawetpoezja.Możnateżuznać,
żetzw.streetfurniture
2
(architekturauliczna)czyrzeźbytypuLockOn
3
12
1Świadczyotymchociażbystworzeniew1977rokuNarodowegoCentrumKultury
iSztukiGeorges’aPompidouwParyżu,uznanegowówczaszaodkrywcze.
2Zbiorczanazwa(używanawWielkiejBrytaniiiKanadzie)obiektówiróżnychczęści
wyposażeniaulicznego(takichjakławki,barierkidrogowe,słupki,skrzynkipocztowe,
budkitelefoniczne,latarnie,światłaiznakidrogowe,przystankiautobusoweitramwajowe,
postojetaksówek,sanitariatypubliczne,fontanny,pomniki,rzeźbypubliczneipojemnikina
odpady).WedługHalinyTaborskiej(1996)włączeniearchitekturyulicznejwobrębsztuki
publicznejjestdyskusyjne.
3
Rodzajsztukiwprzestrzenipublicznejpolegającyzazwyczajnadołączaniurzeźb,
instalacjiitp.doogrodzeń,latarniiinnychelementówmiejskiejprzestrzenizapomocą
