Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
OdMelancholiidoŻniwiarek
25
Mimowieluwystępującychmiędzyczłonkamipoznańskiegośrodo-
wiskapodobieństwartystyczno-ideowychwsensiepolitycznymiideo-
logicznymBuntniebyłgrupąjednolitą.Ścierałysiętubowiem,na-
jogólniejrzeczbiorąc,dwiepostawy.Zjednejstronywykazywano
sympatiędladziałalnościJózefaPiłsudskiego,niewątpliwiecharyzma-
tycznegoprzywódcywybijającejsięnaniepodległośćPolski,jednak
wWielkopolsceniepopularnego.Tapostawatoopcjazbrojnegopo-
wstaniaibudowajednolitegopaństwapolskiego,obejmującegoziemie
wszystkichtrzechzaborów,państwawielonarodowościowego,awdal-
szejperspektywieodbudowa„federacjiJagiellońskiej”,aprzynajmniej
odbudowajejmitu.JerzyHulewicz,rzeczniktakiegopoglądu,był
głębokozaangażowanyworganizowaniewWielkopolscepoparcia
dlamarszałkaPiłsudskiego,wypowiadającsięwielokrotniezaszyb-
kimzjednoczeniemPolski.OrganizujączresztąWydawnictwoOstoja
orazwspomnianepismo„Zdrój”wewspółpracyzgoszczącymunie-
go(przybyłymrównieżzNiemiec)StanisławemPrzybyszewskim,my-
ślałoutworzeniuwPoznaniuogólnopolskiegoośrodkakulturynaro-
dowej.ZdrugiejzaśstronywśrodowiskuBuntuformułowanoutopię
powszechnejrewolucjisocjalistycznej,wwynikuktórejpowstałaby
pozbawionakonfliktównarodowychispołecznychwielkawspólnota.
Częśćartystówprezentowałatakisposóbmyśleniaodpoczątkuzało-
żeniagrupy,ajegoostatnimakordem,azarazemmomentemfunkcjo-
nowaniaBuntujakougrupowaniaartystycznego,byłudziałKubickich,
SkotarkaiSzmajawberlińskiejMiędzynarodowejWystawieArtystów
Rewolucyjnychwpaździerniku1922roku.DlaKubickiego,czołowej
postacitejorientacji,najbliższątradycją–jakpiszereferowanytuJerzy
Malinowski–byłatradycjaanarchizmu,adokładnie:anarchosyndy-
kalizmu,orazkoncepcjepolityczneformułowanewkręgu„Spartaku-
sa”:RóżyLuksemburgiKarolaLiebknechta18.Jegolewicowepoglądy
ujawniłysiębardzowyraźniewczasiepobytuwPoznaniu,aprzeja-
wemtegosąpublikowanew„Zdroju”tekstyartysty,wtymjegoswo-
istegorodzajumanifestTamtymcośniecoś19.Jegosztukaipoglądy
natemattwórczościmiałyantyestetycznycharakter.Kubickipodkre-
cław:WiedzaoKulturze,1990.Zamieszczonaturekonstrukcjafunkcjonowaniagrupy
opartajestnatejmonografii.
18Ibidem,s.118.
19S.Kubicki,Tamtymcośniecoś,„Zdrój”1919,nr2,s.34–36;przedruk:S.Kubi-
cki,Tamtymcośniecoś,w:Krzykiekstaza.Antologiapolskiegoekspresjonizmu,oprac.
J.Ratajczak,Poznań:WydawnictwoPoznańskie,1987,s.81–84.
