Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
I.Neutralnośćwstosunkachmiędzynarodowych
ność.WybuchIIwojnyświatowejprzyniósłamerykańskąproklamację
z5września1939r.,bezpośrednionawiązującądowcześniejszychak-
tów.4listopada1939r.zostałauchwalonaustawaoneutralności(tzw.
NeutralityAct).Uchylałaonazakazsprzedażybroniimateriałówwo-
jennych,podwarunkiemżetransakcjebyłyopartenazasadziecashand
carry,cotrzebaodczytaćjakopróbęprzeciwdziałanianiekorzystnym
skutkompierwszychtygodniwojny.
OileamerykańskapolitykaneutralnościbudziłazastrzeżeniawAnglii
iFrancji,otylezyskałauznaniepaństwlatynoamerykańskich.Znalazło
todobitnywyrazwDeklaracjiogólnejneutralnościrepublikamerykań-
skich,ogłoszonej23września1939r.naspotkaniukonsultacyjnymmini-
strówsprawzagranicznychpaństwamerykańskichwPanamie,mówiącej
m.in.ostworzeniu300-milowegopasawolnegooddziałańwojennych
wokółbrzegówobuAmeryk.KoncepcjatanawiązywaładoustaleńUnii
Panamerykańskiejz1914r.,awPanamiebyłamocnolansowanaprzez
dyplomacjęamerykańską.SłuszniekonstatujeWiesławDobrzycki,iż
„byłotoprzedewszystkimaktemintencji,anierzeczywistychmożli-
wościwpływanianacharakterwojny”53.Niemniejnapodstawiedekla-
racjistworzonoMiędzyamerykańskiKomitetNeutralności(Interameri-
canNeutralityCommittee)zsiedzibąwRiodeJaneiro,któryskładałsię
zwybitnychspecjalistówprawamiędzynarodowego,reprezentujących
siedempaństwamerykańskich(Argentynę,Brazylię,Chile,Kostarykę,
Meksyk,StanyZjednoczoneiWenezuelę).Jednymzjegonajważniej-
szychosiągnięćbyłoprzygotowaniezaleceńdlapaństwamerykańskich
dotyczącychzachowanianeutralnościwprzypadkukonfliktu.Działalność
komitetuzostałamocnoograniczonapokolejnymspotkaniukonsultacyj-
nymwlipcu1940r.,naktórymWaszyngton,formalnieprzestrzegając
zasadyneutralności,prezentowałwrogąpostawęwobecNiemiec,Japonii
iWłoch.Dalszymelementemosłabiającympolitykęneutralnościpaństw
latynoamerykańskichbyłaustawaopożyczceidzierżawie(Lend-Lease
Act)z12marca1941r.,którarozciągałasięrównieżnatepaństwa54.
PoprzystąpieniuStanówZjednoczonychdowojnywstyczniu1942r.
zostałozwołanewRiodeJaneiroIIIspotkaniekonsultacyjne,naktó-
rymdyplomacjaamerykańskausiłowałanakłonićtepaństwalatyno-
amerykańskie,którepozostawałynadalneutralne,doudziałuwwojnie.
53W.Dobrzycki,Stosunki...,op.cit.,s.66.
54Por.ibidem,s.70.
