Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
warunkachstworzyćwrażeniestanunormalności,byławręczzadziwia-
jąca.Skończyłsięhorrorwojny,więcproponowali,bynanowymmiej-
scużyćwsposóbnormalny,wotoczeniuinstytucji,któreznakiem
wspólnotyikultury22.
TeatrlalekwOpolumiałnajwiększetradycje,sięgająceokresuprzed-
wojennego,co-wświetlehistoriipolskichteatrówlalek-byłoraczej
wyjątkowe.ScenęzacząłtworzyćAlojzySmolkawlistopadzie1948
roku,kontynuującswąartystycznąipedagogicznądziałalnośćsprzed
wojny.Smolka,snycerzzRaciborza23,iinnidziałaczeinstytucjipolskich
wpaździerniku1937rokuutworzylinaniemieckimŚląskuPolskiTeatr
KukiełkowyprzyIDzielnicyZwiązkuPolakówwNiemczech.Do1939
rokuzespółtenzrealizował6premieridałokoło200przedstawień,które
opierałysięnarepertuarzewarszawskiegonBaja”
.PowojnieSmolkautwo-
rzyłscenęlalkowąwTeatrzeZiemiOpolskiej,dziękiwsparciuIrenyiTa-
deuszaByrskich,współkierującychscenąopolską.Opolskiteatrlalekbył
zatemspadkobiercątradycjinBajowej”
.
BielskanBanialuka”powstałatużpozakończeniuIIwojnyświatowej-
pierwszapremiera,sztukiOMarysisierotceizłotookiejsroczce,autorstwa
miejscowegoliterataZygmuntaLubertowicza,odbyłasię7grudnia1947
roku.Założycieleteatru,artyściplastycyJerzyZitzmaniZenobiuszZwol-
ski,należelidoinnejgrupylalkarskichpionierów.Zitzmanbyłtakże,za
sprawąojca,spadkobiercątradycjiszopeksatyryczno-artystycznych24.
ZTadeuszemKantoremizeZwolskimzrealizowałnakrakowskiejAka-
22H.Jurkowski,WrocławskiTeatrLalekł,s.5.
23Miastoleżąceobecnienapograniczupolsko-czeskim,awówczas,popodzialeŚląska
wwynikupowstańiplebiscytu,znajdującesięwgranicachNiemiec.
24nOjciec,kiedystudiowałnaASP
,abyłotowkońcuXIXwieku,mieszkałwspólnie
zWładysławemOrkanem,przyjaźniłsięzWyspiańskim,byłnaweseluwBronowicach,
bywałw»ZielonymBaloniku«ipodobnorobiłjakieślalkidoszopki»ZielonegoBaloni-
ka«.[ł]Ipóźniej,wlatachdwudziestych,kiedyzacząłpoważniechorować,gdzieśmu
siętoprzypomniało.[ł]Ojciecniegrałnigdylalkami,alewiedział,jaktosięrobi,izro-
biłszopkęzeszparamiwpodłodze,zodwracanymidekoracjami.Cieszyłsię,żejasię
tymbawię”;Pomysłymaminieustanę,rozmowaMarkaWaszkielazJerzymZitzmanem,
w:Bielskiefestiwalelalkowe-TeBielskopuppetfestivals,red.L.Kozień,Bielsko-Biała,
TeatrLaleknBanialuka”
,1992,s.30.
25