Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
38
Zanimzaczniesięopowieść…
sięwydaje,byłtotakżejedenzpowodów,dlaktórychwiekXIXstałsię
okresemrozkwituprzedstawieńszopkowych,któretraktowanojakoro-
dzimątradycję.Wprawdzietradycjęludowąisezonową,aleopewnych
oryginalnychcechach.Wprzedstawieniachtegotypuposługiwanosię
lalkaminapatyku,tj.kukłami,cobyłowyjątkowątechnikąanimacyj-
wobecteatrówzmarionetkamiczypacynkamiwpozostałychczę-
ściachEuropy.Polskieprzedstawieniaszopkowenieposiadałyjednego
bohatera,leczcałągaleriępostaci,niezwyklebarwnąizróżnorodnymi
odniesieniami15.Zczasemuformowałosięprzedstawienieokonstrukcji
otwartej,złożonezwielukrótkich,częstoniepowiązanychzsobąscen,
mającychcharakterobyczajowyzzacięciemsatyrycznym,takżecharak-
terreligijny,anawetpatriotyczny.NapoczątkuXXwiekuszopkastała
sięformąpierwszychpolskichteatrzykówsatyrycznych.Wzorowałysię
onenakrakowskimkabarecienZielonyBalonik”
,którystrukturęszopki
przyjąłzapodstawęwłasnychprzedstawień.Wtensposóbtowłaśnie
szopkawnajwiększymstopniuwpłynęłanakształtformującegosiępol-
skiegoteatrulalek.
Tradycjaszopkowaokazałasięnajoryginalniejszymdokonaniem
lalkarstwapolskiego,nicwięcdziwnego,żepolskaszopkazguberni
siedleckiejpochodzącaz1898rokuznalazłasięwśródeksponatówna
wystawiezorganizowanejwPradze,wewrześniu1929roku,abędącej
kontynuacjąwystawyuświetniającejpierwszymiędzynarodowyzjazd
lalkarzy.
ZpoczątkiemXXwiekumożnazauważyćotwarciesięlalkarzypol-
skichnainnewpływyitradycje.Pierwszepolskieteatrylalek16były
wzorowanenamonachijskichteatrachmarionetek-Josepha(Papy)
Schmida(otwarcieteatruw1858roku)orazPaulaBranna(debiutw1901
roku)17,notabenetakżeformującegoswójteatrnawzórSchmidowskie-
15Por.R.Wierzbowski,Oszopce,Łódź,POLUNIMA,1990.
16TeatrMariiWeryhowWarszawie(możenajbardziejoryginalnyspośródpowstają-
cychwówczasscendladzieci;jegospecyfikęstanowiłodążeniezałożycielkidozharmo-
nizowaniacelówpedagogicznychzartystycznymi),TeatrMarionetekdlaDzieciStefanii
Boimy-WychowskiejwKrakowie,warszawskiTeatrKukiełekMarianaDienstla-Dąbrowy.
17Wkontekścietejpracywartozauważyć,żePaulBrannbyłŚlązakiem.Urodziłsię
wOleśnicy(Oels)niedalekoWrocławia.