Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
44
Zanimzaczniesięopowieść…
klasywolnejjazdykolejąpoCzechosłowacji.Awszystkopoto,bymsię
przyjrzałczeskimlalkominauczył,jaktrzebajeanimować33.
Porazkolejnyzatempotwierdzasię,żepolscytwórcylalkowiczerpali
zdoświadczeńczeskiegoteatruorazinspirowalisięichsztuką.Zacząłwięc
SztaudyngerlekcjelalkarstwaodCzech34i,jaksammówił:n[ł]chyba
słusznie.BotrudnosobiewyobrazićlepszegonauczycielaniżSkupa.Sam
grałgenialnie,ruszającimówiączaSpejbla,durnegopapęiHurvinka”35.
Rzeczywiście,byłtoteatrznaczący,ateżpodwielomawzględamiwy-
jątkowy.Abytozrozumieć,wartoniecolepiejprzyjrzećsięczeskiemu
teatrowilalek.Najwcześniejszezapisyirycinydokumentującejegodzia-
łalnośćpochodzązXVIiXVIIwieku.Wnastępnymstuleciuteatrten
majużsolidnepodstawy,uformowaneprzezdziałalnośćwędrownych
angielskich,późniejniemieckichiholenderskichzespołówaktorskich.
Wtensposóbukształtowałsięteżklasycznyrepertuarlalkowy,opartyna
motywachdziełChristopheraMarlowe’a,WilliamaSzekspiraczyMoliera,
potemtakżenalibrettachoperorazmotywachapokryficznychczybiblij-
nych(np.DonJuan,Faust,Genowefa,Alcesta).ZatemkiedyPolskatraciła
niepodległość,naterenachCzechteatrlalekbyłnietylkoznanyipopular-
ny,aleteżposiadałjużugruntowanątradycję.
OdpołowyXVIIIwiekulalkarzecorazczęściejprzemawialidopublicz-
nościwichrodzimymjęzyku,co-wobecnatężonejgermanizacji-stałosię
niezwykleważnymelementemprzechowania,apotembudzeniaświado-
mościnarodowejCzechów.Pojawiająsięnowiautorzy,którzydostarczają
lalkarzomnowy,aktualnyrepertuar,opartynalegendachczeskich,atakże
historycznychwydarzeniach36.WXIXwiekuteatrlalekposiadałwięcwłas-
neważnemiejscewkulturzeczeskiegonarodu,któreumocniładziałalność
wędrownychlalkarskichrodów37.Tuszczególnieznaczącestałysięnazwi-
33J.Sztaudynger,A.Sztaudynger-Kaliszewiczowa,Chwalipiętał,s.192.
34MówiteżokontaktachzrodzinąKopeckich:n[ł]podziwiałemgojakoprzykład
ludowejtwórczościlalkarskiej”;ibidem,s.207.
35Ibidem,s.192.
36WedługDobrovskiego,zkońcemXVIIIwiekuistniałookoło300teatralnychsztuk
wjęzykuczeskim(A.Dubská,Dvěstolet{ł,s.72).
37WdrugiejpołowieXIXwiekunaziemiachczeskichdziałałoponad200lalkarzy(ibi-
dem,s.90).