Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
19
wówczasnaprzykładtwierdzeniem,żenieudokumentowanawpiśmiekultura
tradycyjnaodgrywałanaziemiachpolskichowielewiększąrolęniżnazachodzie
Europy32.
JaktwierdziLeszekKołakowski(1927-2009),tegotypunmity,któreucząnas,
żecośjestwartościąpoprostu,sąniedouniknięcia,jeślispołeczeństwoludzkiema
istnieć”
33
.Mitwięcwarunkujetrwanie,cowsposóbwybitnyodpowiadawskazane-
mupowyżejistotnemumomentowi,wktórymtańcenarodoweprzestałyspełniać
tylkorolęczynnikazaspokajającegoambicjenarodowe,aprzyjęłyrolęczynnika
warunkującegozachowanietożsamościnarodowej.Wzmocnionesiłąmitumogły
miećzdwojonąmocoddziaływania.Aleczytylkopotosięgamypomity?Joseph
Campbell(1904-1981)stwierdza,że:nMitysąpoto,żebyprzenieśćnasnadu-
chowypoziomświadomości”
34
.Wprzypadkuzachowaniamuzyczno-ruchowego,
zwanegotańcem,chodziwięcoprzeniesieniedoświadczeńzmysłowychnapoziom
wyobrażeniowyczywręczwświatpewnychidei.Campbellwyróżniadwaporządki
mitologiczne-wiążącyzwłasnąnaturąizeświatemprzyrodyorazzokreślo-
nąspołecznością(mitologiasocjologiczna).Pierwszacharakterystycznajestdla
społecznościrolniczych,awięcosiadłychizależnychodsiłnatury.Społeczności
bardziejmobilnewykorzystująsystemwyobrażeńzorientowanychspołecznie,
wyznaczającycentrumspołeczne35.Jasnymwięcjest,żespołecznościchłopskie
skłonnesąwiązaćwszelkiewytworykulturowezporządkiemświata,podczas
gdywyższewarstwyspołecznewytworykulturowemotywowaćbędąspołecznie,
definiującjeprzezcechyrzeczywisteczyteżwyimaginowanekulturyspołeczno-
ściwłasnejiwszelkichkulturwchodzącychwkontaktyzwłasną.Możemywięc
spodziewaćsię,żetańce,którepoddanezostałymitologizacjiwspołeczeństwach
chłopskichodwoływaćsiębędądoporządkunaturalnego,awwarstwachwyższych
-doporządkówwyznaczonychprzezhistorię,strukturęspołecznąikultywowane
wspołecznościwartości.
opróczporządkówCampbellwyróżniaczteryfunkcjemitów:mistyczną,ko-
smologiczną,socjologicznąipedagogiczną.Współcześniedominujądwieostatnie,
mającenacelunpodtrzymywanieiuzasadnianiepewnegoporządkuspołecznego”
(funkcjasocjologiczna)orazwskazującesposobyzachowańwkażdychokoliczno-
ściach(funkcjapedagogiczna)36.Aleśladydawnychfunkcjidostrzegamywprze-
kazachhistorycznych.Boczyżwspomnianewywiedzenietańcównarodowych
odspołecznościwiejskichniesłużyłoteżpewnemuzaklinaniurzeczywistości,
32
L.Bielawski,meOriginsofMazourkaRhythms,nChopinintheWorld”2014,s.8.
33
L.Kołakowski,Obecnośćmitu,Warszawa[2005],s.45.
34
Potęgamitu.RozmowyBillaMoyersazJosephemCampbellem,oprac.B.S.Flowers,przeł.
IKania,Kraków1994,s.37.
35
36
Tamże,s.50.
Tamże,s.60-61.
