Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
twórcówtegogatunku19.PóźniejszaksięgaSudawlemma
poświęconymbiografiiJuwenalisanieokreślagojednak
mianemsatyrka,alepoprostuflpoety”20o
WrozważaniachnaddefinicjąsatyrywBizancjumnie
pomagateżfakt,żekorpustekstówopisywanychjakosa-
tyrycznejestniezwykleheterogeniczny.Niejednokrotnie
zacierasięwnichcienkaliniademarkacyjnapomiędzy
satyrąainwektywą(jeślibizantyńscypisarzewogólewi-
dzielipotrzebętakiegorozgraniczenia).Jeślidominantą
satyrymabyćchęćwyśmianiaiwyolbrzymieniawad,
uświadomieniaczytelnikowizłalubrozumianejpoary-
stotelesowskubrzydoty21,toinwektywa,którejnadrzęd-
nymcelemjestzniszczeniereputacji,jestinnymgatun-
kiemliterackim22.Inwektywa,szczególnieosobista,jest
19
Natematróżnicypomiędzyflsatyrą”iłacińskimterminemsatura
por.G.L.HENDRICKSON:Saturatotanostraest,s.56.
20
Zob.SuidaeLexicon.Vol.1–5.Ed.A.ADlER.Stutgart1928–1938,
Ι428:ἸOUβεVάALOg,πOLηTὴgῬωPI.Og.OὗTOgἦVἐπŁΔOPεTLIVOO
βIσLAέωgῬωPIiωV.δὲΔOPεTLIVὸgἐφiAεLTὸVὀρχησTὴVTOO
πρIσiVOUPέρOUg,TὸVAεγόPεVOVΠάρLV,περŁOὗKIŁἐAOLδOρε.TOἀπὸ
TῆgσUγKAήTOUKIŁἸOUβεVIAiOUTOOπOLηTOO.ὅσTLgβIσLAεὺgἐξώρLσε
TὸVἸOUβεVάALOVἐVΠεVTIπόAεLἐπŁTὴVΛLβύηV,TὸVδὲὀρχησTὴV
πAOUTiσIgἔπεPψεVἐVAVTLOχεiᾳ:ὃgKTiσIgOἶKOVKIŁAOUTρὸVἔξω
TῆgπόAεωgἐKε.TεAεUTᾷ”.ŹródłemtejinformacjibyłakronikaJana
Malalasa(Ioann.Mal.263).
21
R.PAUlSON:TheFictionsofSatire,s.4:fl[satire]mustatthesame
timemakethereaderawareofapointingfinger,ofanoughtorought
not,thatrefersbeyondpagetohisownlifeor,andthisisnotalways
thesamethingtakeamoralstand,makeajudgementandplaceor
distributeblame”.
22
Natematdefinicjiinwektywyzob.S.KOSTER:DieInvektiveinder
griechischenundromischenLiteratur.MeisenheimanGlan1980,s.39:flDie
InvektiveisteinestrukturierteliterarischeForm,derenZielesist,mit
allengeeignetenMitelneinenamentlichgenanntePersonöfentlichvor
demHintergrundderjeweilsgeltendenWerteundNormenalsPersön-
lichkeitherabzuseten”.Por.takżeR.CRIBIORE:LibaniustheSophist:Rheto-
ric,RealityandReligionintheFourthCentury.London2013,s.110:flSatire
asagenredifersfrompureinvective,whichispartofmanygenres.
Althoughbothfocusonthecastigationofsomevice,personalinvecive
~20~