Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
MonikaKwaśniewska,KatarzynaWaligóra
znaczącoosłabiłaswojąspołecznąipolitycznąsprawczość.Paradoksalniejed-
nak,jakpiszebadaczka:
refleksyjnatroskasztukimieszczańskiejoswojąwłasnąnbezsilnośćizbędność
wświeciedoświadczenia”2uzdalniajądotworzeniateoriinatematspołecznejbez-
silnościwsposóbniedoścignionyprzezinneformypraktykikulturowej.
DoswojejanalizyNgaiprzewrotniewybieradzieła,któreokreślamianem
ndziwniebeznamiętnych”.Takietekstykultury,któreniezajmująsięwprost
opisememocji,auczuciarządząceichbohateramidziałająwsposóbukryty,
podprogowy,pokrętny.Badaczkaskupiasięteżnapozornieniedramatycz-
nychmomentach,chwilachbezczynności,którenieposuwająakcjidoprzo-
du.Uznajejebowiemzanajsilniejnasyconeafektywnie.Brzydkieuczucia,
jakpiszeNgai,wbestiariuszuafektówbyłybyniedumnymiipoważnymi
lwami,alepodstępnymiiodrażającymiszczuramiioposami3.Ponieważnie
prowadządodramatycznychwyładowań,karmiąsięstagnacją,mająniezwykłą
zdolnośćdługiegotrwania.Wszystkotosprawia,żebrzydkieuczuciastają
siębardziejadekwatnedoopisuwspółczesnejrzeczywistościniżdobrzeroz-
poznanewielkienamiętności.DlaNgaibrzydkieuczuciasązwiązanezno-
woczesnością,aprzemianysystemupaństwowegoorazsystemuekonomicz-
nego(rozwójkapitalizmu)stymulująichpowstawanieizarządzanienimina
rzeczpodtrzymywaniarelacjiwładzy.Złożonycharakterbrzydkichuczuć
powodujejednak,żenosząonewsobierównieżpotencjałwywrotowy,an-
tysystemowyirewolucyjny,którymożezostaćaktywowanywsprzyjających
okolicznościach.
Tymsamymbrzydkieuczucianaróżnesposobydziałająwpoluperfor-
matywności.Bierność,któraoznaczapodporządkowanienarzuconymprzez
systemrolomidziałaniom,mamocperformatywnąwtymsensie,żepod-
trzymujejegofunkcjonowanie.Systembezrealizującychjegozasadypod-
miotówprzestajeistnieć.Uczucia,októrychmowa,mogąjednakzmieniać
swójcharakter,naprzykładprzechodzącwpasywnąagresję.Sąwstaniesię
wtedykoncentrowaćwokółaktówmowyidziałań,którepodsumowuje
Melville’owskafrazanwolałbymnie”.Zaburzająwówczasregułykomunika-
cjiifunkcjonowaniarzeczywistości,boniebędącaniodmową,anizgodą,
powodująparaliżtego,ktostajewobecnich.
Choć,jakpowiedziałyśmy,Ngaiwskazujenauwikłaniesztukiwproce-
syspołeczno-polityczno-ekonomiczne,którerozgrywająigenerująbrzyd-
kieuczucia,towswoichanalizachzatrzymujesięnapoziomiereprezentacji.
Niniejszaksiążkaprzyjmujeodmiennąperspektywę.Wtekstachzaproszo-
nychprzeznasautorekiautorówoteatrzeiteatralnościniedasięmyśleć
2Ibidem,s.22.
3Ibidem,s.26.
