Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
GOLDONIPOETAKOMEDIOWy
19
nejwystawy),stalisięraptemsurowymisędziamimojej
twórczości.PuściliwkurswróżnychkołachimionaArysto-
telesa,HoracegoiCastelvetra,autworymojestanowiłynaj-
modniejszytematdnia”32.
TaknaprawdęproblemniedotyczyłwyłącznieutworówGol-
doniego,jakkolwiekichtematyczęstooburzałykonserwaty-
stów,aleprzedewszystkimstatusupoetykomediowegooraz
zawodowegoteatru.Podziałnateatramatorskiiteatrzawo-
dowybyłstałymelementemhistoriiteatruwłoskiegoodXVI
stuleciapowiekXVIIIwłącznieitedwaodrębneświatydo
tejporyzrzadkabywałyłączone.Komedialiterackaikome-
diadell’artestanowiłydwaodrębnezjawiska:pierwszenale-
żałodokulturydworskiej,czyliwysokiej,drugiegozaśnawet
nienazywanosztuką,leczrzemiosłem,ajegogłównąwadą
byłozarobkowanie,acozatymidzie-uzależnieniejakości
przedstawieniateatralnegooduwarunkowańekonomicz-
nych,schlebianiegustompłacącejpubliczności33.Oczywiście
komediadell’artebyłateżwystawiananadworachkrólew-
skich,częstobywałaulubionąrozrywkąmożnych,aczęśćak-
torówzawodowychmogłanawetzostaćdocenionapoprzezza-
proszeniedoakademiiczynadanietytułówszlacheckich.Nie
zmieniatojednakfaktu,żeteatrzawodowy,określanymianem
teatromercenario,niebyłsztuką,leczjedynierzemiosłem,
aktorzyzaś,pozanielicznymiwyjątkami,żylinamarginesie
społeczeństwa.Teatramatorski(teatroperdiletto)natomiast
stałnaprzeciwnymbiegunie.Akademicymogliwystawiaćna-
wetscenariuszekomediidell’arte,bawiącsiękonwencjąte-
atruimprowizowanego,cojednaknieumniejszałojegorangi,
ponieważichscenasłużyłakształceniuumysłu,byłaeleganc-
rozrywką,miłymwytchnieniemodcodziennychobowiąz-
ków.Tensampodziałoczywiściedotyczyłautorów:autor
amatorcieszyłsiępoważaniem;autor,któryzarabiałswym