Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
teAtRWkRAinieUtopii
-teatralizacjazachowańjakosposóbwytwarzaniasto-
sunkówspołecznych(wedługkoncepcjiErvingaGoffmana),
czegoprzykłademmogłobybyćinscenizowanieżyciawMon-
teVeritáwedlescenariuszaodmiennegoodnżyciacodzien-
nego”,będącedlazbiorowościnwykonawców”próbąustana-
wianiaodmiennejrzeczywistości,adlawidzówzzewnątrz
(równieżtychkupującychbilety)-nwidowiskiemkultu-
rowym”;
-rytualizacjadziałańomocysankcjonującejwięzy
wspólnoty(wedługkoncepcjiArnoldavanGeneppa),zaktó-
rąmożnauznaćwidowiskoDasZeichenwKünstlerkolonie
MathildenhöheczyantropozoficznemisteriaRudolfaStei-
nerawGoetheanum;
-zabawa/święto-karnawałrówności(wujęciuJohana
Huizingi,RogeraCaillois,RobertoDaMatty),zjakimze-
tkniemysięnaprzykładwBauhausie,wformietowarzy-
sko-artystycznychświąt/zabawwspólnotyuczącychinau-
czanych;
-pracelaboratoryjno-warsztatoweprowadzonebez
udziałuwidzówibeznastawienianakońcowyefektarty-
stycznywpostaciprzedstawienia,jakiepodejmowano
wMonteVeritá,wHellerau,wGoetheanumorazwBau-
hausie;
-przedstawieniateatralnewrozumieniutradycyjnym,
organizowanezarównodlawspólnoty,jakidlawidzów
rekrutującychsięspozaniej,naprzykładpoczątkowo
wKünstlerkolonieMathildenhöhe,wHellerauorazwBau-
hausie(zarównowsiedzibieszkoły,jakipozanią).
Niektórezwymienionychzjawisk(naprzykładdziałal-
nośćJaques-Dalcroze’awHelleraulubscenaSchlemmera
wBauhausie)byłyjużomawianewpolskiejliteraturzete-
atrologicznej,wdotychczasowychbadaniachjednakkon-
centrowanosięnaichaspekciehistoryczno-teatralnym,izo-
lującjezszerszegokontekstuspołeczno-kulturowego,jakim
jestLebensreform.Tymczasem,idączamyśląVictoraTur-
nera,wydajesię,żesferykulturyiperformansu/rytuałusą
nierozdzielneiwzajemniesięoświetlają:nKulturynajpeł-
niejwyrażająsięinabierająsamoświadomościpoprzezswo-
jerytuałyiperformanse.[ł]Performansjestdialektyką
«przepływu»,toznaczyspontanicznegoruchu,wktórym
działanieiświadomośćstanowiąjedno,oraz«refleksyjno-
ści»,wktórejzasadniczesensy,wartościiceleukazująsię
«wdziałaniu»,kształtująciwyjaśniajączachowanie.Perfor-
mansjestświadectwemnaszegowspólnegoczłowieczeń-
stwa,alewyrażateżwyjątkowośćposzczególnychkultur.
26
