Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Procesindustrializacji,którywXIXwiekuobejmował
stopniowokolejneregionyEuropy,przezwprowadzanie
nowoczesnychtechnologii,strukturalnątransformację
produkcjiorazustanowienienowychformwłasnościiob-
rotuproduktamidoprowadziłwkonsekwencjinietylkodo
destabilizacjidotychczasowychstrukturspołecznych,ale
takżewzasadniczysposóbwpłynąłnazmianęjakości
życia.Całykomplekszjawiskbędącychkonsekwencjąpo-
stępującegouprzemysłowieniawywoływałnasilającesię
reakcjespołeczne.Najbardziejspektakularnynurtwyzna-
czanybyłprzezruchrobotniczy,któryreprezentowałin-
teresynowopowstającejklasyspołecznej,adresatemjego
programuzaśbyliprzedstawicielesferekonomicznych,
gospodarczychipolitycznych.Opróczniegodochodziłydo
głosu-mniejlubbardziejzinstytucjonalizowane-inicja-
tywyspozaśrodowiskaproletariackiego,podejmowane
przezśredniozamożnemieszczaństwo,inteligencjęczy
kręginaukowo-artystyczne.Winicjatywachtychwyrażały
sięspolaryzowanepostawywobecszybkopostępującej
industrializacji.Zjednejstronybyłytoruchyantymoder-
nistyczne,działającenarzeczodnowytradycyjnychform
życiaigłosząceprogramprzywróceniaczłowiekowijego
naturalnego(toznaczyprzedindustrialnego)środowiska
orazimplikowanychprzezniewartościżycia.Naprzeciw-
nymbiegunieznajdowałysiędziałaniapromodernistyczne,
zmierzającedokreowania-poprzeznoweformyżycia-
społeczeństwaprzyszłości,społeczeństwa,którewykorzy-
stadynamikępostęputechnologicznegowcelupoprawy
jakościegzystencji.Międzytymiskrajnymipostawami
sytuowałysięróżnorodneruchyzmierzającedowypraco-
waniaformczystylużyciaopozycyjnegowobectegona-
rzuconegoprzezurbanistycznącywilizacjękońcaXIXwie-
ku.Taksamojaknierównomiernybyłeuropejskiproces
industrializacji,takróżnenatężeniemiałyiodmiennie
ukierunkowanebyłydziałanianarzeczreformyżyciawpo-
szczególnychkrajach.Bezwątpieniaznajwiększąsiłąob-
jawiłysięonewNiemczech,rozgałęziającsiętakżenainne
krajelubprzyciągajączzagranicyprzejętychduchemre-
formyposzczególnychludzi,coprzedewszystkimdotyczy-
łoAustriiiSzwajcarii.
NaprzełomieXIXiXXwiekuspołeczeństwoniemieckie
znalazłosięwstaniezapaści,którejodbiciembyłpogłębia-
jącysiękryzyskultury.Sytuacjętęwywoływałonarastające
7
