Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
naukową,drugi-technologiczną.Ocybernetyce,zwłaszczawkontek-
ścieDialogów,pisalijużPawełMajewski41iMaciejPłaza42orazlemologo-
wiewcześniejszychgeneracji.
StanisławLemdefiniujetranshumanizmjakonautoewolucjęhomo
sapiensiwtymlakonicznymsformułowaniu,jakkolwiekdomagającym
sięrozwinięcia,drzemiekilkaważnychaspektówmyśliautoraSola-
ris.Popierwsze-myśleniewkategoriachewolucjonizmu,podrugie-
gestprzejęciaewolucjizrąkbiologiiiświadomeewolucjąpokierowanie,
ipotrzeciewkońcu:traktowanieczłowiekajakogatunkupodlegającego
(przynajmniejdopewnegoczasu)prawomtejżebiologii.Azatemcho-
dzituowyjściepozaczłowieczeństwo(wkategoriachnaukowych,nie
metafizycznych):
człowiek,zatysiąclubmilionlat,zrezygnuje,narzeczdoskonalszej
konstrukcji,zcałejswejzwierzęcejschedy,zeswojegoniedoskona-
łego,nietrwałego,śmiertelnegociała,kiedyprzekształcisięwistotę
otyleodnaswyższą,żejużnamobcą(ST,s.36).
AutorSolariszafascynowanybyłgenetykąicybernetyką,obie-pisze
JerzyJarzębski-nidealnietrafiająwnaukowepasjeLema,któryodnaj-
młodszychlatinteresowałsię,popierwsze,związkamipomiędzybiologią
inaukamiścisłymi,podrugie-imożeprzedewszystkim-dziedzinami
wiedzy»pomostowymi«,pozwalającymiuzgadniaćnajakimśwyższym
poziomieabstrakcjiwynikibadańnaukszczegółowych,tworzyćwspólne
dlanichmodelematematyczneiformułyznakowe”43.Jeślicybernetykato
mimodobrychintencji-azatemkrytykęsocjalizmu;naprzykładziePowrotu
zgwiazdzauważabrakopisówwładzy(tonnieobecnośćznacząca”);wPodróżydwu-
dziestejpierwszej-nieudanyładspołeczeństwabardzozaawansowanegotechnicz-
nie.ZasadniczoLeśplasujeLemanaprzecięciutradycjiutopiiiantyutopii(ibidem,
s.117).WkońcuprzyglądasiękonstruktomLemaodnośniedowartości(racjonal-
ności,wolnościiprawdy)-ostatecznierozumuważajączagłównegobohateratych
npodróży”(ibidem,s.171).OutopiiLemazob.też:J.JARZĘBSKI:Sciencefictionapolityka-
wersjaStanisławaLema.W:IDEM:WszechświatLema.Kraków2002,s.10-67.
41
P.MAJEWSKI:Międzyzwierzęciemamaszyną…,s.11-76.
42M.PŁAZA:OpoznaniuwtwórczościStanisławaLema.Wrocław2006,s.103-126.
43
J.JARZĘBSKI:„Summatechnologiae”ijejpotomstwo.W:S.LEM:Summatechnologiae.Kra-
ków2000.Korzystamzpublikacjiinternetowej:http://solaris.lem.pl/ksiazki/eseje/
42
Projekt„Autoewolucja”