Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.WYBRANEPODEJŚC|ATEORETYCZNEWREFLEK$J|NADTECHNOLOG|Ą
Ospleceniulosówmaszynitechnologiiświadczyjużnietylkoichwspólna
historia,leczisemantyka.Maszyną-wkontekścietechnologiicyfrowych-
niejestbowiemwyłączniekomputer;stajesięniąrównieżczłowiek,którego
wspomagajązdobyczetechniki.Maszynajakometaforaprzywodzinamyśl
bezosoboweimaterialnezębatki,dźwignieiprzekładnie,atechnologia-na
ichużycie.Alejakatechnologia?Oileróżnicamiędzyntechniką”intechnolo-
gią”jestnieznaczna,asłowateużywanesąwymiennie,otylewramachsamej
technologii-lubtechniki-istniejewielejejodmian.
Technologia,jaksamanazwawskazuje,odgreckiegotechne,czylisztuka
lubrzemiosło,orazlogia,czylinnaukao”,jesttakimobszaremludzkiejdzia-
łalności,którypoleganaskutecznejaplikacjizdobytejwiedzy.Wtymszerokim
sensiemożemymówićprzedewszystkimotechnologiiprodukcji(np.mięsa
lubsamochodów),technologiiwykorzystanejdozajęciasięjakimśproblemem
ocharakterzematerialnym.
Wznaczeniu,któremnieinteresuje,przeztechnologięrozumiećbędęjej
niematerialnąmanifestację,któraprzejawiasięwpraktycznymzastosowaniu
wiedzydwojakiegorodzaju:logikipostępowaniawcelurozwiązaniajakiegoś
problemu(np.zapośrednictwemalgorytmu)orazdanychwyabstrahowanych
zobserwowanychzjawiskizapisanychwformiecyfrowej.Wtymsensie
mówićbędęotechnologiachcyfrowych,zawieszonychpomiędzynaukami
komputerowymi(informatyką),logiką,matematyką,statystyką,aletakże-co
kluczowe-ichwykorzystaniemwtworzeniuproduktulubusługi,wykorzysty-
wanąwkonkretnymspołecznym,kulturowym,politycznymiekonomicznym
kontekście.Mamtunamyśliprzedewszystkimalgorytmykomputerowe.
1.3.CODAJENAMTECHNOLOG|A?
OD„POTĘG|OBF|TOŚC|”DO„KWE$T||ROZWAR$TW|EN|A”
24
Abyzrozumiećniejednoznacznośćtechnologiicyfrowych,proponuję
zacząćodprzedstawieniawybranychpozytywnychjejaspektów,problema-
tyzującjewdalszejczęścirozdziału.Istniejeniezliczeniewielesposobów,
wjakiemożnaująćproblematycznycharakterrelacjipomiędzytechnologią
aspołeczeństwem.AntónioGuterres,sekretarzgeneralnyONZ,podkreśla
koniecznośćmaksymalnegowykorzystaniatechnologiicyfrowychiwymóg
ograniczanianegatywnychskutkówichdziałania;odniósłsiętakżedoroli,jaką
odgrywająonewosiągnięciuzrównoważonegorozwojuplanety(por.United
Nations,2019a).ProgramONZ,którytegodotyczy,opierasięna17celach,
wśródktórychznajdziemynp.zakończenieubóstwa,głodu,ochronęzdrowia,
edukację,równośćpłci,wzrostgospodarczy,zmianyklimatu,rozwójmiast
ipokójnaświecie(UnitedNations,2019b).Wzasadziewszystkieteobszary
