Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.2.Antropogenicznezanieczyszczeniaatmosfery
41
procesjegomigracji.Doorganizmuludziizwierzątołówwnikarównieżpoprzez
drogioddechoweiprzewódpokarmowy.Powchłonięciuprzezkrewjestnastępnie
odkładanywkościach,zębach,nerkach,wątrobieorazwmózgu,wywołującscho-
rzeniaukładunerwowego,krwionośnegoikrwiotwórczego.Ołówjestszczególnie
niebezpiecznydlapłoduidzieci[1.22].
Arsen(As)podobniejaksiarkacharakteryzujesięwysokąpodatnościądo
połączeńzsubstancjamiorganicznymiorazzwiązkamiżelazaidlatego,podobnie
jakpiryt,wpostaciminerałów:arsenopirytu(FeAsS),lellingitu(FeAs2),aurypimen-
tu(As2S3),realgaru(AsS)iinnych,towarzyszyzłożomwęgla.Koncentracjaarsenu
wwęglubrunatnymmożeprzekraczać1,5mg/g[1.47].Emitowanyjestrównież
doatmosferywpodobnysposóbjaktlenkisiarkipodczasprocesówspalaniapaliw
wenergetyceiprzemyślemetalurgicznym.Maonjednakznaczniesilniejszewłaści-
wościtoksyczneikancerogenne.Doorganizmówludziizwierzątarsenijegozwiąz-
kiprzedostająsięgłówniedrogąpokarmowąwpostacizanieczyszczonejwody.
Drogąoddechowąpraktycznienieprzenika,gdyżjegotlenek(As2O3)wtemperatu-
rzepokojowejjestciałemstałym.Wnadmiernejilościmożespowodowaćzatrucie,
bóległowy,wypadaniewłosów,zakłóceniarytmuserca.Jestabsorbowanyprzez
krew[1.17].
Rtęć(Hg)jestnaturalnymskładnikiemgleby,wodyipowietrza,jejemisjaan-
tropogeniczna,wwynikuprocesówspalaniapaliw,wporównaniuzemisjąnaturalną
jestznaczniemniejsza.Średniazawartośćrtęciwpolskimwęglukamiennym,prze-
badanymwkilkunastuelektrociepłowniach,wahałasięod50do150ppb(partsper
bilion)(mg/kg),awwęglubrunatnym-od120do370ppb.Jejzawartośćwsuchym
żużluulegałazmniejszeniuiwahałasięśredniowprzypadkuwęglakamiennegood
2do30ppbiod140do90ppbdlawęglabrunatnego.Natomiastwlotnychsuchych
popiołachotrzymanychzespalaniatychpaliwrtęcibyłoznaczniewięcejśredniood
120do1000ppb(węgielkamienny)iod125do1380ppb(brunatny)[1.51].Jak
ztegowynikartęćjestskupionawodpadachpaleniskowych,główniewpopiele.
Jejzwiązkiprzedostająsiędoorganizmudrogąpokarmowąprzezpopioły,glebę,
roślinyiskażonążywność(głównieryby)idrogąoddechową(pyły,pary)[1.13].
Niebezpiecznezwłaszczaparyrtęci,które80%zatrzymywaneworgani-
zmieczłowiekaiwrazzkrwiąrozprowadzanedowszystkichtkanek.Najwięcejich
kumulujesięwukładzienerwowymzaburzającfunkcjeczucioweikoordynacyjne,
któremogądoprowadzićnawetdozgonu[1.22].
1.2.9.Fluorowodór
FluorowodórHFjestnieorganicznymkwasemośredniejmocy,którywroztworach
wodnych,jakojedynykwastrawiszkło.Fluorowodórwrzewtemperaturze19,45OC.
Stosowanyjestdo:fluorowaniawęglowodorów,wytrawianiuznakówinapisówna
szkle,produkcjialuminium,oczyszczaniakwarcuidowzbogacaniauranu.
FluorowodórHFjestsilnietoksycznymzanieczyszczeniempowietrzaatmos-
ferycznegoowłaściwościachżrących,trującychikumulującychsięworganizmach
żywych.Zaemisjęfluorowodoruiinnychzwiązkówfluoruodpowiedzialnyjest