Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
32OTEKSTYDOŚWIADCZENIA
Csátharozgrywająsięwewnętrzachkawiarni,pokojuczyogrodu.Ramy
przestrzennezyskująpodwójnywymiar:współtworząsytuacjęintro-
spekcji,zgłębianiapsychikibohatera–iautobiograficznąpodróżwgłąb
autorskiejpsychiki37.DodajmyteżpodróżdoWojwodiny,krainydzie-
ciństwa,którejwspomnienietowarzyszyautorowiwjegobudapeszteń-
skiejkarierze.
WprzypadkujednegoznajsłynniejszychtekstówCsátha,Józsiki,
autobiograficznykadrwyznaczająażtrzyelementy:tytuł(zdrobniała
formaimieniaautora),dedykacjaiincipit,którypowracajakoostatnie
zdanietekstu.Józsikamarzyobaśniowychkrajach,przeżywawzrusze-
niawłaściwedlaswojegowieku.Narracjaukazujekilkuletniegoosie-
roconegochłopca,któryspędzaczaszbabciąinianiąwdomuprzypo-
minającymjakożywodomautorawSzabadce.Opowieśćwpisanajest
wsiećintertekstualnychiautobiograficznychodniesień:pojawiająsię
tunietylkomotywyczęstewprozieCsátha(lampanaftowa,lustra),ale
równieżodniesieniadoinnychtekstów:motywybiałegokonia,progu
szczęścia,jakipostaćflczłowieczkazrudąbrodą”(zaczerpniętezMat-
kobójstwa,OpiumiSobotywieczór)38.Detaletewprzestrzeńfikcjiwyraź-
niewpisujągręanalogiimiędzyproząadziennikiemBrennera:
Wjadalnisiadamnadywanieiprzeglądamswojeduże,ilustrowaneksiążki
albowyjmujęalbumy.Sąwnichfotografiemoichrodziców,dużofotogra-
fii,zróżnychokresówichżycia.Najpiękniejszejestzdjęciemojejmatki,
naktórymroześmianastoiwkrynolinie,iwyglądajakdziewczynka.[ś]
Sąrównieżmojezdjęcia39.
JózsikawpatrujesięwzdjęciaswoichbliskichtakjakBrenner,który
wklejałjedoswoichdzienników.Zapomocąkolejnychzbliżeńlosu
bohateradojegowłasnegożyciaukazujepośrednioswojąkoncepcję
pisarstwa,osadzonąwradościachilękachdzieciństwa:
37P.Dérczy,SzecesszióésvilágképösszefüggéseCsáthGézaprózájában,flLiteratu-
ra”1987–1988,nr3–4,s.373–382.
38G.Csath,Józsika,dz.cyt.,s.40.
39Tamże,s.37.
