Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Planpracy
35
isamotności,zmuszonedokonywaćbrzemiennychwskutkiwyborówodpo-
wiedniegoczasu,miejscaipartnerawwarunkachnieznanychinierzadko
niebezpiecznych.Drugaperspektywaunaoczniaspołecznefunkcjerytuału
utratydziewictwa,zktórychzajednezważniejszychuważam,popierwsze,
wytwarzaniepodmiotówspołecznych(MichelFoucault,GiorgioAgamben,
LouisAlthusser),podrugie,wytwarzaniehierarchicznegoporządkumiędzy
nimizapomocąuszeregowaniapłciowego,któregouroczyściezapoczątko-
wanyheteronormatywnyseks(JudithButler)jestprzypieczętowaniem
Wrozdzialeszóstymopisujękulturoweznaczeniatychaspektówcieles-
ności,którekonstruujądziewictwoideflorację:błonydziewiczejikrwi.
Sprawdzam,czyaspektyte–zewzględunaichpotencjalnąwidzialnośćikul-
turowyprzymusuwidocznienia–możnapotraktowaćjakopiętno(Erving
Goffman).Następnie,dekonstruującpostrzeganiekobiecościjakobraku
możliwościpanowanianadswojącielesnością,rozszerzamkategoriępiętna
nakobiececiałowogóle.Traktujędziewictwojakozjawisko,któregoanaliza
dostarczyćmożewiedzynatematmiejscadlaciaławobrębienowoczesnej
podmiotowości(RichardShusterman),zwłaszczapodmiotowościdostępnej
kobietom(SimonedeBeauvoir).Uzasadniam,dlaczegociałojakoprzedmiot
badańnaddziewictwempozwalanaszerszerozumieniedefloracjiipenetracji:
nietylkojakodziałańciałaiwobecciała,alejakoaktufundującegospołeczną
ikulturowąróżnicępłciową,wtymtakżewbudowanąweńrelacjęwładzy
(MichelFoucault,PierreBourdieu).Kontynuujęrozważanianatemat
kulturowychznaczeńpenetracjijakoaktudominowania,jakrównieżnate-
matwcieleniaowejdominacjiorazaktuwytwarzaniakobiecości.Wreszcie
przytaczamkoncepcjęwniknięcia(JolantaBrach-Czaina)jakoalternatywędla
dominującegowzorcapraktykheteroseksualnych.
Wrozdziałachsiódmymiósmym,zainspirowanaliterackądekonstrukcją
dokonanąprzezKrystynęKłosińską
75
,proponujęsocjologicznąlekturę
76
opowiadaniaÓsmydzieńtygodniaMarkaHłaskiorazpowieściKaśkaKariatyda
GabrieliZapolskiej.OKaśceKariatydziepiszeKrystynaKłosińskawksiążce
Ciało,pożądanie,ubranie.Zagadnieniudziewictwawtejpowieściautorka
poświęcaosobnyrozdział.MojalekturadziełaZapolskiej,choćnienawiązuje
bezpośredniodoanalizyKrystynyKłosińskiej,jestniąinspirowanaipozo-
stajejejniewątpliwądłużniczką.Nieoferujęsystematycznegoprzeglądu
wątkudziewictwaidefloracjiwliteraturzepięknej.Arbitralniewybieram
niektóredziełaliterackielub–jakwpozostałychrozdziałach–ichfragmenty,
byzaichpomocązweryfikowaćzaproponowaneprzezemnienarzędzia
analizydziewictwaidefloracjijakozjawiskspołeczno-kulturowych.
75
KrystynaKłosińska,Ciało,pożądanie,ubranie.OwczesnychpowieściachGabrieli
Zapolskiej.eFKa,Kraków1999.
76
Zob.JakubKarpiński,Literaturajakoźródłobadańsocjologicznych,w:Dziełoliterackiejako
źródłohistoryczne,red.ZofiaStefanowska,JanuszSławiński.Czytelnik,Warszawa1978.
