Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
34
Przeciwspontaniczności
idefloracjiwwieluprzekazachkulturowych,odliterackichprzezreligijnepo
naukowe.
Wczwartymrozdzialepracybiorępodlupękulturowykontekstfunkcjo-
nowaniaszczególnegoźródławiedzyodziewictwieidefloracji,jakimjest
macierzyństwo.ZaSimonedeBeauvoiriAdrienneRichzastanawiamsięnad
ambiwalentnąroląmatkiwświeciemęskiejdominacji–jakotej,którachroni
córkęprzedkrzywdąizarazemprzygotowujejądorolipodporządkowanej;
chceszczęściadziewczynkiijednocześnieprzysposabiajądopodległości.
Reprodukcja–rozumianajakokategoriabiologiczna–wwypadkurelacji
międzykobietaminabieraszczególnegocharakteruspołecznego.Interesuje
mnietenjejaspekt,którypoleganareprodukcjirolipłciowej,dokonującejsię
poprzezmatczyneuznaniebezpoznaniakulturowejarbitralnościhierarchicz-
negousytuowaniapłciwzględemsiebie(PierreBourdieu),atakżezasprawą
międzypokoleniowegoprzekazukobietnatematpłci,seksuiseksualności
(AdrienneRich).Przekaztentozazwyczajbrakprzekazu:powielanienie-
wiedzy,niemożnośćrozmowynatematcielesnościiseksualnościowocująca
żalemcórekwobecmatekorazpoczuciemwinymatekwobeccórek.Repro-
dukcjaspołecznejrolipłciowejwobrębierodzinyodbywasięconajmniejna
dwasposoby:jawnegoprzekazuodmatkidocórki,aletakżenieświadomego
dlaobustronnaśladownictwapostawymatkiprzezcórkę,któratopostawa
najczęściejpostrzeganajestprzezcórkęjakozbytbierna,ofiarnicza,pod-
porządkowana.Skutkujetousilnymipróbamicórki,bybyćinnąniżwłasna
matka,izarazempoczuciemnskazania”napowielenierodzinnegowzoru.
Ambiwalentnarolamatkiwobeccórkirodziambiwalencjęuczućmiędzy
nimi:jawnejbliskościtowarzyszyukrywananienawiść.Nienawiśćcórki
wobecmatkizato,żetazmuszajądodziałaniająupokarzającego,inienawiść
matkiwobeccórkizato,żeta–zasprawąpostępującejemancypacji–korzysta
zprzywilejów,którematceniebyłydane.Wrozdzialeorelacjimatka-córka
analizujętakżesubwersywnenarracjedotyczącemacierzyństwa,wtym
fantazmatmatkijakokobietysilnejiwolnej(AngelaCarter,AnitaDiamant)
orazliterackieprzedstawieniamatkiwrolistrażniczkipatriarchatu(Joyce
CarolOates,NaomiAlderman,JudyBudnitz).Skupiamsiętakżenakon-
sekwencjachdyskursupronatalistycznegooraztowarzyszącegomuprzeko-
naniaowrodzonejkobietompotrzebiemacierzyństwa.
Wpiątymrozdzialepracydoanalizywypowiedzimoichrespondentek
stosujękoncepcjęrytuałuprzejścia(ArnoldvanGennep),operacjonalizując
doświadczenienpierwszegorazu”zapomocąperiodyzacji:odseparowanie,
marginalizacja,włączenie.Następnieweryfikujęprzydatnośćteoriiliminal-
ności(VictorTurner)wrozumieniudoświadczeńkobiet,sięgająckugenealo-
giitejteorii.Proponujęnamysłnadkoniecznościąrytuału(MaryDouglas)
npierwszegorazu”–zarównozperspektywypodmiotudoświadczającego,jak
izperspektywywspólnoty,wobrębiektórejrytuałsięodbywa.Pierwsza
perspektywaukazujedziewczynyikobietyjakojednostkidziałającewizolacji
