Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Teokracjapapieska1073-1378...
żejesttosłowogreckie,któreznikłozwokabularzawrazzupadkiemznajomo-
ściklasycznejgrekiwewczesnymŚredniowieczugermańskim
141
.Motywten
pojawiasiępozatymniejakokonstrukcjateologów,leczjakoludowapowiastka
zarazpokoronacjiw800roku,czylinapoczątkuIXwieku.Wtedypopulary-
zujesięprzekonanie,żepośmierciKarolaWielkiegonadejdączasypanowania
Antychrysta.EwentualniepoupadkudynastiiipaństwaKarolingówmiałodojść
donieprawdopodobnegoupadkuichaosu(cofaktyczniesięstało).Ówcześni
ludziezdająsiętraktowaćchaospolitycznyiwojnyjakosynonimApokalipsy
142
.
MitpolitycznycesarzajakokatechonuodżywawXwiekuwgermańskimce-
sarstwie.WpolemikachpolitycznychpisarzeimperialniepokiwielkichOttonów
bardzochętnieprzedstawialicesarzajakokatechona(terminutegonieużywano
jakogreckiego,awłacinieniemiałodpowiednika,więcniebyłznanyszerszym
kręgomspołecznym)
143
,nadającmutymsamymcharakterniemniejsakralny
jakkanoniściipapaliścinadawalipapieżowiibiskupom.Katechonizacjawładzy
141
P.Riché,Edukacjaikultura…,s.358-359,478-479.
142
Ś.Gilson,Duchfilozofiiśredniowiecznej,Warszawa1958,s.366.Wskazująnatoeschatologiczne
oczekiwanianarok1000,gdziewojny,chaosinajazdymiałybyćwyrazemkońcaświata.Naten
obszernyidyskutowanytematzob.R.Landes,Millenarismusabsconditus:l’histiographieaugu-
stinienneetlemillénarismeduhautmoyenâgejusque’aàl’anMil,LeMoyenAge,1992,nr98,
s.355-377(cz.I);1993,nr99,s.1-26;J.-P
.Poly,LeCommencementetlafin.LaCrisedel’an
milchezsescontemporains,[w:]C.Duhamel,G.Lobrichon(red.),GeorgesDuby.L’écriture
del’Histoire,Bruxelles1996,s.191-216;T.Boiadjiev,DermittelalterlicheApokaliptismusundder
MythosvomJahre1000,[w:]J.A.Aertsen,M.Pickavé(red.),EndeundVollendung.Eschatologische
PerspektiveimMittelalter,Berlin2001,s.167-178;A.-D.vondenBrincken,AbendländischerChi-
liasmusum1000?ZurRezeptionunsererchristlichenÄra,[w:]Ibidem,s.179-192.Zpoglądemtym
polemizujejednaksporobadaczyuważających,żejesttolegendastworzonaprzezpóźniejszych
historyków(takżekronikarzymediewalnych),któraniemaoparciawźródłachzXwieku,być
możebyłtorozpowszechnionypoglądludowy,tymczasemludziewykształceniznaliproroctwa
mówiące,żenadejścieAntychrystamusibyćpoprzedzoneupadkiemcesarstwa,tozaśwroku
1000byłouszczytupotęgi(OttonIII)zob.F.Plaine,Lesprétenduesterreursdel’AnMille,Revue
desQuestionsHistoriques,1873,nr13,s.145-164;F.Lot,Lemythedesterreursdel’AnMille,
DMercuredeFrance”
,1947,nr12,s.639-655;H.Daniel-Rops,Kościółwczesnego…,s.614-616;
P.Riché,Lemythedesterreursdel’AnMille,[w:]Leterreuersdel’An2000,Paris1976,s.21-29;
E.BenitoRuano,Elmitohistóricodelañomil,EstudiosHumanisticos”
,1979,nr1,s.11-31;
G.Duby,RokTysięczny,Warszawa1997,s.33-40.
143
P.A.vandenBaar,DiekirchlicheLehrederTranslatioImperiiRomanibiszurMittedes13.Jahr-
hunderts,Romae1956,s.27-29.
62