Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
jakianglosaskichprocesyindustrializacyjne(prowadzącem.in.domasowej
imigracjizewsidomiast),ale:
[ś]wzrostklasniezależnychchłopówjakorezultatindywidualizacjirolnictwa
(wzmacniającywspółdziałaniechłopów[ś])orazbardzopokojowejchłopskiej
rewolucji(transformacjiwkierunkugospodarstwtowarowych,gospodarki
rynkowejiwykorzystywanianowychmetodprodukcji)(Alestalo,Hort,Kuhnle
2010:5).
Rozwójrolnychgospodarstwrodzinnychjakodominującychaktorówbył
zatemróżnyzarównoodlogikiproletaryzacjitowarowychDgospodarstw-przed-
siębiorstw”zachodnioeuropejskich;logikifeudalnejlubquasi-feudalnejwła-
ściwejdlawiększościśrodkowo-iwschodnioeuropejskichposiadłościrol-
nych(por.Brzechczyn1998),jakiktórejśformyrelacjipostkolonialnych
właściwychdlaspołeczeństwCommonwealthu.Szczególny,klasowystatus
chłopówmiałswojeźródłoanalogiczniedoprzykładuNiemiecwpolityce
państwowejisilnejpozycjikoronybędącejwstanieosłabićpozycjęmożnych,
którzyprzekształcalisięzczasemwelitębiurokratyczną(Alestalo,Hort,
Kuhnle2010:5).Źródłategomodelumogązatemsugerowaćzarównoana-
logiedouwarunkowańamerykańskich,jakikontynentalnych,choćstatus
władzypublicznejosłabiał,inaczejniżnaprzykładnaterenieNiemiec,post-
feudalneelity.
Bardziejwspółczesnymodelskandynawskiegopaństwasocjalnegozyskał
zatemswojąodrębność,opierającsięnaconajmniejtrzechfilarach:indywi-
dualistycznejdoktryniereligijnej,swoistejemancypacjiklasyludowejizna-
czeniukoronywokresiebudowaniapodwalinnowoczesnegopaństwanaro-
dowego
20
.
JaakkoKianderówsocjaldemokratycznysystemopisałjako:
[ś]silnyegalitarnyetos[obecny]wideologiiipraktycenordyckiegowelfarestate
(Kiander2003:6).
Przyczym:
Równośćjestwytwarzanapoprzezekstensywnyiuniwersalnyserwisświadczeń
publicznychipoprzezwysokieiprogresywneopodatkowanie.Dodatkoworów-
nieżprzetargpłacowy(thewagebargainingsystem)zdominowanyjestprzez
---
---
---
---
---
20
Kluczowyokresdlawspółczesnegokształtowaniamodeluwsparciasocjalnegowkrajach
skandynawskich(oddziałującynakształttegomodeluwlatach90.XXw.,por.Kiander2003)
tolata20.i30.XXw.Wykrystalizowaniesięmodeluwsparciaspołecznegozwiązanebyłoze
zwycięstwamiwyborczymipartiisocjaldemokratycznychiichdominacjąwpóźniejszymokre-
sie,co,jakwiemy,przełożyłosięnamodelcharakteryzującysięuniwersalnościąpomocy(por.
Kvist2002;Esping-Andersen2010).
~
28~
