Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Najważniejszedlaczłowiekajestpoznawanie.Proponuję
realizmpoznawczy
1
—złacińskiegorealis,coznaczyDdoty-
czącyrzeczy”—którybazujenazgodnościludzkiegopoznania
zrzeczywistością,nanaturalnymludzkimpoznaniudokonywa-
nymzapomocąwrażeń,wyobrażeń,pojęć,sądów,rozumowań
imiędzyosobowegokomunikowaniasięwnaturalnymjęzyku.
Realizmpoznawczyjestpodstawąuznawanianormalności
człowieka.Nanormalnośćczłowiekawskazujejegopoznanie,
toznaczy,żeczłowiekstwierdza,żeświat,onsamiwszystkie
przedmioty,rzeczy,rośliny,zwierzętaiinniludzienaprawdę,
rzeczywiścieistnieją,żesąoddzielneirozpoznawalne,itorozpo-
znaniemożnaprzekazywaćwjęzyku.Warunkujetorozumność
ludzkiegozachowaniaidziałaniawświecie.
PodejścierealistycznewpoznaniuzapoczątkowałArystoteles,
któryfaktludzkiegopoznaniawyjaśniawobszarzepierwotnego
poznawczo–naturalnegodoświadczeniarealnieistniejącejrze-
czywistości,awniejrealnieistniejącychbytów,rzeczy.
Wtakimpoznaniudużąrolęodgrywapierwszyspontaniczny
kontaktczłowiekazrealnąrzeczywistością.Jestonpoznaniem
skierowanymnarzeczy,narealnieistniejącebyty.Poznajemy
konkretnieistniejącąrzeczywistośćipoznanietorejestrujemy
waktachrefleksjitowarzyszącej.Ztegowyłaniająnamsięakty
iefektytakiegopoznania.
Mądrościowerozumienierealnieistniejącejrzeczywistości
dokonujesięwzdroworozsądkowympoznaniu,którezawsze
charakteryzowałoczłowiekaipozwalałomunaprzetrwanie
irozwój.
1
M.A.Krąpiec,hasłorealizmpoznawczy,[w:]PEF,t.8,Lublin2007,s.666-669.
12