Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Zasadyleczeniamiejscowego
17
stopniowouwalniająsiędoprzestrzenimiędzykomórkowejwarstwyrogo-
wejnaskórka.Wywierajądługoutrzymującesiędziałanienawilżające,rege-
nerująceiochronnewykorzystywanewprofilaktyceileczeniusuchejskóry,
zwłaszczauchorychnaatopowezapalenieskóry.
1.3.Wybranegrupylekówstosowanych
miejscowo
1.3.1.Steroidy
Wlecznictwiedermatologicznymmiejscowepreparatysteroidowestosowa-
nesąodpoczątkulat50.XXwieku.W1952rokuSulzbergeriWittenporaz
pierwszyzastosowalioctanhydrokortyzonumiejscowou19chorych(m.in.
naAZS)zdobrymefektemterapeutycznym.Hydrokortyzonzczasemzostał
poddanymodyfikacji-dokonanom.in.estryfikacji,halogenacji(fluorowa-
nie,chlorowanie)orazwprowadzonopodwójnewiązaniemiędzywęglemC1
iC2,uzyskującsyntetycznepochodneowiększejsiledziałania.
Działaniesteroidówopierasięnadwóchmechanizmach-genomowym
(tzw.klasycznymlubopóźnionym)orazniegenomowym(tzw.szybkim).
Wmechanizmiegenomowymsteroidyprzenikająprzezbłonękomórkową
idostająsiędownętrzakomórki,gdziełącząsięzeswoistymireceptorami
cytoplazmatycznymi,tworząckomplekssteroid-receptor.Kompleksulega
fosforylacjiidimeryzacji,anastępnieprzemieszczasiędojądrakomórkowe-
go,wktórymdziałajakczynniktranskrypcyjny.Wkonsekwencjidochodzi
doregulacjitranskrypcjigenówipobudzanialubhamowaniasyntezywielu
biologicznieaktywnychsubstancji,modyfikacjiprzepuszczalnościnaczyń
orazograniczenianapływukomórekzapalnychdoogniskatoczącegosię
procesuzapalnego.
Szczególneznaczenieprzypisujesięuwalnianympodwpływemste-
roidówproteinom-lipokortynieiwazokortynie.Lipokortynahamujeak-
tywnośćfosfolipazyA2,enzymuodpowiedzialnegozauwalnianiekwasu
arachidonowegozfosfolipidówbłonkomórkowych,któryjestprekurso-
remlicznychmediatorówzapalnych.Wazokortynazkoleiwpływanastan
imotorykęnaczyńskóry,zmniejszaprzepuszczalnośćnaczyńwłosowatych.
Efektmechanizmugenomowegowystępujenajwcześniejpokilkudzie-
sięciuminutachodzastosowanialeku.
Niegenomowy,szybkimechanizmdziałania(nietranskrypcyjnaścież-
kasygnałowa)ujawniasięwciągukilkusekundlubminutpoekspozycji
komórek(równieżtychpozbawionychjądra)nawysokiestężeniasteroi-
dówiniezostałdotychczasdobrzepoznany.Jegoefektywykazanom.in.
dlatakichukładówinarządów,jakmięśniegładkie(hamowanieskurczu,
np.oskrzeli),trzustka(hamowanieuwalnianiainsulinyzkomórekbeta),
