Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
CELEdYCJiiJEJZAkRES
XXXIX
przezniegomajątekupominałysięjegodzieci.WSzczytnikach,takżenależących
dokapitułykrakowskiej,najstarszysynmiejscowegopoddanegoAntoniegoWci-
sły,takżeAntoni,upomniałsięwroku1757uopiekunówtestamentuopozosta-
wioneprzezojcapieniądze(100zł),dwiekrowyorazsprzętgospodarskiijeotrzy-
mał.Kustoszkrakowskizgodziłsięnato,jednakzastrzegł,abyzachowałprzejęty
majątekdlamłodszychbraciKarolaiStanisławazapisanyimwtestamencie134.
Rozporządzenietostanowiłogłównydowódskładnikówmajątkowych,jakiepo
ojcunależałysięjegosynom.
Chłopskierozporządzeniaostatniejwoliprzechowywanoprzezwielelatpo
ichsporządzeniu,apolatachwykorzystywanoichwartośćdowodowąwczasie
sporówmajątkowych.WPieskowejSkalepoddanaztychdóbrAnnaWleciało-
wadarowałaswojejcórcepółtorejćwierciroli,któraprzypadłajejpomężu135.
Pretensjedotegogruntuzgłosiłdalszykrewnyjejmałżonka(synsiostry)Woj-
ciechSzemla,któryuzasadniałjeswoimpokrewieństwem,nazywającziemię
nwujowizną”.Rozstrzygającywroku1692sprawęstarostapieskowoskalskiJó-
zefŁańcuckiodrzuciłjednakjegopretensje,ponieważWleciałowaokazałatesta-
mentmężasporządzonyw1643roku,wktórymzapisałonswojedobracórce,
awprzypadkujejśmiercimiałyprzypaśćżonie136.Słuszniewięcwymieniona
mieszkankawsiprzez50latprzechowywałamężowskitestament,gdyżprzydał
sięjejprzyochroniejejprawnychiekonomicznychinteresów.
8nWartośćźródłowaprzedśmiertnychrozporządzeń
Źródełdodziejówchłopówzachowałosięrelatywniemałowporównaniu
zmateriałamidotyczącymiszlachty,mieszczanczyteżduchownych,ztego
względutakżeedycjiźródłowychdotyczącychpoddanychjestznaczniemniej.
Zuwaginatowszelkiemateriaływydanedrukiemodzwierciedlająceżyciechło-
pówmająniejakopodwójnąwartość.Dostarczająnowychinformacji,którenie
tylkoułatwiająprowadzenieróżnorodnychbadań,aletakżelepszepoznanieżycia
codziennegowiejskichpoddanych,arównocześniezmniejszająciągleutrzymują-
siędysproporcjęwdostępiedoźródełpublikowanychmiędzymateriałamipro-
weniencjichłopskiejaźródłamiszlacheckimi,mieszczańskimiczykościelnymi.
Wgrupiemateriałówwiejskichtestamentychłopskiestanowiąmateriałwy-
jątkowyzewzględunabardzowidocznezróżnicowanietreścioweorazbogactwo
zawartychwnichinformacji.Szczególnawartośćrozporządzeńostatniejwoli
jestjużobecniepowszechnieuznawana,dlategoprzekonywaniehistorykówdo
potrzebywykorzystywaniaujętychwnichichinformacjiwydajesięzbędne.Nie-
mniejwszelkiedanewnichzawartemająnaceluzwrócenieuwagibadaczyna
134Tamże,s.306,nr7201.
135BPAU/PANKr.,rkps1875,s.287-288.
136Tamże,s.289.