Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
KS.PIOTRROSZAK
przesłaniedoktrynalnetekstudziękiperspektywiechrystologicznej.Celem
tejpraktykiegzegetycznejjestwprowadzenieczytelnikawteologiczną
kontemplacjęSłowaBożegozróżnychperspektyw:zaczynającodsensu
dosłownego,aleniezatrzymującsięnacircumstantialitterae,awięcsposobu
zapisuwyrazówczyznaczeniasamychsłów,alestarającsiędotrzećdo
sensuduchowego.Nakanwiedyskusji,jakatoczyłasięwramachszkoły
św.Wiktora(międzyAndrzejemodśw.WiktoraiRyszardem),św.Tomasz
rozwijarozumieniesensudosłownegoDposzerzonego”lubparabolicznego,
jakpodkreślaFransvanLiere5.Wistocie:sensdosłownytoten,którybył
zamierzonyprzezautora.Jeśliautorludzkijestświadomy,żeprzekazuje
słowonatchnione,wówczasjesttosensdosłownypropriusetprincipalis.
Natomiast,gdysensdosłownyjestzamierzonyprzezDuchaŚwiętego,
bezświadomościczłowieka,wtedy–jakzaznaczaśw.Tomasz–mamydo
czynieniazsensemdosłownymperadoptionem6.
CzęstowSuperPsalmoszdarzasięrównoczesneprzypisanietemusame-
mufragmentowitekstuznaczeniadosłownegoiduchowego.Interpretacja
chrystologicznapsalmówczasemzostajeokreślonawkategoriachsensu
dosłownego(np.wprzypadkuPs217),aleczasamiodniesieniedoChry-
stusazostajescharakteryzowaneprzezAkwinatęjakoalegoryczne.Dlatego
wceluzrozumieniapraktykiegzegetycznejśw.Tomaszatrzebamiećna
uwadzedwiezasady:pierwszeństwosensudosłownegonadduchowym
orazrolęintencjiautora,gdyprzychodzidoustaleniawłaściwegosensu
słówPismaŚwiętego8.
Wtokukomentarzaśw.Tomaszproponujewieleinterpretacjialterna-
tywnych,którewyróżniakryteriumczasubądźkategoriiosób,doktórych
odnosisięPsalmista:czasemperspektywaobejmujeżycieziemskie,ain-
nymrazemodnosisiędostanuchwały,niekiedydotyczyzmierzających
5
F.vanLiere,IntroductiontoMedievalBible,CambridgeUniversityPress,Cambridge
2014,s.136–139.Autorodnosisiędoówczesnejegzegezyżydowskiejorazjejwpływuna
egzegezęchrześcijańską(tradycjapeshat).
6
Por.Quodl.,VII,q.6,a.1;InIVSent.,d.21,q.1,a.2,sol.1ad3.
7
InPs.21,n.1:[…]istePsalmusagitdepassioneChristi.Etideohicestejussensuslit-
teralis.Zob.równieżP
.Roszak,DCollatiosapientiae.Dinámicaparticipatorio-cristológicade
lasabiduríaalaluzdelSuperPsalmosdesantoTomásdeAquino”,Angelicum3–4(2012),
s.749–769.
8
Zob.T.Gałuszka,BadanianadBibliąwXIIIwieku.SuperPsalmumXXIII,Homini,
Kraków2005,s.42–44.
