Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
StanisławAdamczyk(1900-1971)
GłówneelementykoncepcjimetafizykiS.Adamczykaznajdująsięwksiążcemającej
charakterpodręcznika,pt.Metafizykaogólna,czyliontologia
13
.Jesttowykładzwięzłyiprzej-
rzysty.Tazrozumiałaskądinądpotrzebazwięzłości,anawetskrótowości,budziczasami
dodatkowepytaniawzwiązkuzporuszonymizagadnieniami.Formułapodręcznikowego
przedstawieniazagadnieńmetafizycznychjestcharakterystycznadlatomistówtradycyjnych.
Książkazostałanapisanaw1958r
.przyużyciumetodyscholastycznej,wktórejznaczącym
sposobemuzyskiwaniawiedzybyłoużywaniesylogizmów.
Wskazującnapozycjęmetafizykiwśródnauk,S.AdamczykprzytaczałopinieArystotelesa
iśw.TomaszazAkwinu.Przypisaniemetafizycepierwszegomiejscawśródnaukwynika
zdoskonałościprzedmiotu,którymsięonazajmuje.Wujęciuautorajestnimnaturabytu
jakotakiego,którazostajewyrażonawnajogólniejszychzasadach,wujmowaniuBogajako
ostatecznejprzyczynysprawczejicelowejwszechrzeczy.Świadczytooautonomiitejnauki,
azarazemojejgodności,ponieważpoznajesiętunajdoskonalszyzewszystkichbytów.
Ponadtopodkreślanajestużytecznośćmetafizyki,wyrażającasięwtym,żepoznanezasady
bytuwykorzystywanesąprzezpozostałenaukifilozoficzne.Stądznaneokreśleniaużyte
przezwspomnianychfilozofów,dlaktórychmetafizykajestΠfilozofiąpierwszą”
,Πkrólową
nauk”
,anawetΠnajbardziejnormatywnączęściąfilozofii”
14
.
WMetafizyceogólnej...autordałwyrazswojemuprzekonaniu,żebrakznajomościzasad
metafizycznychbyłwprzeszłościpowodempowstawaniapoważnychbłędówwróżnych
koncepcjachfilozoficznych,odczasówstarożytnychdowspółczesnych,itoniezależnie
odtego,czyichtwórcybylipozytywnieczynegatywnienastawienidosamychmetafizycznych
problemówizwiązanychznimiwynikówbadań.Adamczyk,zaK.Joelem,stwierdził,żebrak
metafizykiutrudniabudowanieświatopoglądu,azarazempozbawiaczłowiekapoczucia
najwyższejjednościobejmującejpodmiotiprzedmiotpoznania,ułatwiającejwzajemne
przystosowaniesięduchaiświata
15
.
Praktycznywymiarmetafizyki
Wmetafizyceustalasięnajogólniejszewcałejfilozofiizasady(racje),zktórychwiele
pełniważnefunkcjedlacałego,nietylkofilozoficznego,naturalnegopoznania.Wtemacie
Bogawskazujesię,żejestOn:ΠostatecznąPrzyczynąSprawcząiCelowąwszechrzeczy”
16
idziękiujmowaniuprzezmetafizykęnajdoskonalszychracji,wyznaczającychwszelkąrze-
czywistość,sytuujesięjąwnaucenapierwszymmiejscu.Stądznanejejimiona:Πfilozofia
pierwsza”
,Πkrólowanauk”
.Adamczykprzedstawiametafizykęjakopierwsze,fundamentalne
rozstrzygnięciepodstawrzeczywistości,którepowinnobyćrespektowaneprzezinnenauki.
13
S.Adamczyk,Metafizykaogólna,czyliontologia,Lublin1960.
14
15
16
Tamże,s.8.
Tamże,s.10.
Tamże,s.9.
19
