Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Z.Melosik,Tożsamość,ciałoiwładzawkulturzeinstant,Kraków2010
ISBN:978-83-7587-250-7,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2010.
18
Tożsamość,ciałoiwładzawkulturzeinstant
zatemogniwemwładzy.Stosującsiędoregułdyskursu,czylimówiącprawdę,
podmiotkontynuujeówdyskurs,przekazujerelacjęwładzyinnymczłonkom
społeczności,przyczyniającsiędoprocesukonstruowaniaichpodmiotowości.
Poprzezwiedzęwładzawpisujesięwtkankipodmiotowości,wciało,wobyczaje,
wprzekonaniaipraktykicodziennegożycia”24.
Obecniewładzaprzyjmujepostaćwolnegowyboru.Przestajebyćwprosty
sposóbwyprowadzanaz„góry”,z„centrum”,skądzwyklebyła„stopnioworoz-
przestrzenianadonajniższychpoziomówstratyfikacjispołecznej”,do„mikroele-
mentówukładuspołecznego”(przecieżtonieprawolubmożnowładcanakazuje
kobietomstosowaćsiędookreślonejprocedurymalowaniapowiek;niktnieeg-
zekwujezapomocąmandatówczyegzekucjiwykonaniaprzedstawionychwyżej
instrukcji).Ztegowzględuwbadaniachnadprzemianamikulturywspółczesnej
trzebazrezygnowaćzbinarnejstrukturydominujący/zdominowaniiposzukiwa-
nia„stałegoiglobalnegorodzajudominacji”,którąjednaosobalubgrupaspra-
wujenadinnymi25.Władzadziałaczęstowsposóbniehierarchiczny.Jejanalizy
powinnyzatemwychodzićodpoziomumikrowceluujawnienia„partykularnych
historiiwładzy”,atakżezwiązanychzniątechnikitaktyk26.
Ciałojakospektaklipowierzchniawydarzeń
Wprzeszłościdominującyetosdążyłczęstodo„przezwyciężeniaciała”
ipodporządkowaniago„wyższymcelomduchowym”27.Współcześnieludzieco-
razczęściejpostrzeganisąprzezpryzmatswoichciał.JakzauważaS.Seidman,
„ciałozaczęłowkraczaćwprzestrzeńspołecznąwcorazbardziejwidzialnyigło-
śnysposób.Wrazzpowstaniemkulturyhedonistycznejciałozostałoponownie
potwierdzonejakointegralnyaspektjaźni”28.Wkulturzewspółczesnejtożsa-
mośćjestwięcstopniowowymywanaztego,cotradycyjnienazywanoumysłem
lubduszą,iprzenoszona„napowierzchnię”–zaczynabyćodgrywanapoprzez
ciało.Niekiedywprocesachwizualizacjiciałatożsamośćstajesięciałem.Toż-
samośćciałastajesięciałemtożsamości.Tożsamośćjestwówczasuosabianapo-
przezwizualnereprezentacje,którezkoleisąprezentacjąobowiązującychform
wiedzy/władzydotyczącychciała.
24T.Szkudlarek,Wiedzaiwolnośćwpedagogiceamerykańskiegopostmodernizmu,Kraków
1993,s.40.
25Por.uwagiK.Racevskisa,MichelFoucaultandtheSubversionoftheIntellect,Ithaca1983,
s.91–94.
26Por.B.Smart,MichelFoucault,London1985,s.79.
27M.Featherstone,TeBody...,op.cit.,s.182.
28Podajęza:P.E.S.Freund,BringingSocietyIntoBody.UnderstandingSocializedHuman
Nature,„TeoryandSociety”1988,nr17,s.840.
