Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
AnnaRaźny
Słowowstępne
Niniejszaksiążkastanowimonograficzneopracowaniewybranychmateriałów
konferencjiTożsamość,indywidualizm,wspólnotowośćwkulturzerosyjskiej,zorganizo-
wanej25-26maja2012rokuwPolskiejAkademiiUmiejętnościprzezKatedrę
RosyjskiejKulturyNowożytnejInstytutuRosjiiEuropyWschodniejUniwer-
sytetuJagiellońskiegoprzywspółudzialeKomisjiKulturySłowianPAU.Za-
wartewtytuleksiążkipojęciastanowiądeterminantykulturyrosyjskiejnietyl-
kofilozoficzno-aksjologiczneireligijno-metafizyczne,lecztakżeideologiczne,
anawetgeopolityczne.Wyznaczająjejimmanentny,niezależnyodczynników
zewnętrznychkierunekrozwoju,ajednocześniepunktystycznezzagranicą-
głównieEuropąijejformamikulturowymi.Poprzeztewłaśniepojęciamoż-
naodczytaćznaczeniesporów,jakietocząsięwRosjiodpierwszejpołowy
XIXwiekumiędzyzwolennikamijejniezależnejodZachodudrogirozwoju
aideologamijejokcydentalizacji.Zarównowpierwszej,jakiwdrugiejopcji
rozwojutoczysięwalkaowartościkształtującementalnośćiduchowośćrosyj-
ską,decydującenietylkoocharakterzetożsamościpojedynczegoRosjanina,ale
teżnarodurosyjskiegojakohistorycznej,kulturowejorazreligijnejimoralnej
wspólnoty.Walkataobejmujerównieżkształtpaństwarosyjskiegoisposób
sprawowanejwnimwładzy.
Kulturarosyjskajestspecyficznymświadectwemowejwalki.Zjednejstrony
stanowibowiemwyrazDduszyrosyjskiej”,zdrugiejzaś-sposóbjejkształtowa-
nia.Zuwaginatodwojakiejejznaczeniemożnasugerować,żezagadnienietoż-
samościmacharakterfundamentalnydlawyraźniezarysowanychwniejprob-
lemówindywidualizmuiwspólnotowości.Problemyteodzwierciedlająrelacje
międzyrodzimątradycjąawpływamizachodnimiujętewniezmiennieaktual-
nymparadygmacieRosja-Europa.Wparadygmacietymindywidualizmjako
taki,azarazemjakopropozycjaantropologiifilozoficznejjawisięjakoczynnik
obcy,implantowanywkulturzerosyjskiej.Przeciwstawiasięmurodzimaidea
wspólnotowości,osadzonagłębokowtradycjiprawosławnej.Wramachtej
ideizostałukształtowanyspecyficzny-soborowy-personalizm,któryczyni
beznadziejnymzwycięstwozachodniegoindywidualizmunagruncierosyjskim.
Personalizmten,podobniejakwspólnotowość,jestbowiemzakorzenionynie
tylkowkulturze,alerównieżwteologii,metafizyceorazeschatologii.
Jakwykazująpracezawartewprezentowanymtomie,decydująceznacze-
niedlatakiegougruntowaniarelacjimiędzytożsamościąorazwspólnotowoś-