Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
Wstęp
dajnymwskaźnikiempostawiwyznacznikiemkierunkówpolemik
tożsamościowychtoczącychsięmiędzySłowianamipołudniowymi.
Pojawiającesięwtejczęścirozważanianatematrelacji:swój-obcy
najczęściejtowarzysząrefleksjinadżyciempozarodzimymlprymarnym
universuminterpretacyjnym.Odnosząsięzatemprzedewszystkimdo
życianaemigracjibądźwdiasporze.Przykłademtegorodzajuwywodu
jesttekstAntoninyKurtok.Autorkaprzybliżawnimsytuacjęmniej-
szościchorwackiejnaWęgrzech,poczynającodokolicznościhistorycz-
nych,któredałyjejpoczątek,postanwspółczesnyregulowanyzapisami
prawnymipaństwawęgierskiego.nZłożonatożsamość”toprzywołane
przezKurtokokreśleniechorwackiejbadaczkiJadrankiGrbić,które
uwzględniaprzynależnośćpaństwowąmniejszości,jejprzynależność
narodową(narodowościową)orazregionalną(lokalną).Chodzizatem
otożsamośćpodwójną,gdyktóryśzkomponentówmamniejszeznacze-
nie,anawetpotrójną.
Oproblemachzłożonejtożsamościczłonkówdiasporytraktujeteż
artykułAgatyJawoszek,któraopisujetożsamościoweproblemyipa-
radoksybośniackiejdiasporywTurcji.Badaczkazarysowujepokrótce
dziejemigracjibośniackichmuzułmanówdoróżnychkrajówświata,
począwszyodXIXwieku.Analizującprzypadekturecki,zwracauwagę
naszczególnefunkcjetejdiaspory(którajestnobiektem[ł]idealizacji
iromantycznychfantazjirodaków,którzyzostaliwkraju”)dlakształto-
waniadyskursutożsamościowegotzw.Boszniaków,atakżejejhistorię
iwewnętrzneprzemianyorazsposobyorganizowaniasięjejczłonków.
Wprzypadkuemigracjiprzyjmujesięzwykle,żerezygnacjazkaż-
degoważnegoelementubudującegotożsamośćnarodową,azataki
uważasięnp.językojczysty,oznaczaodrzucenietożsamościdotychcza-
sowej.Tymczasemprzejściunajęzykobcymożetowarzyszyćpotrzeba
uniwersalizacjiokreślonegodoświadczeniazdziejówwłasnegonarodu
lubbodajzbiografiiwłasnej.Zmiana,októrejmowa,niemusijednak
oznaczaćradykalnejzmianytożsamości.TakapostawabliskajestJoan-
nieCzaplińskiej,któraopisujewybraneStrategiekonwersjijęzykowej
pisarzypochodzeniasłowiańskiego,widzącwnichmożliweodpowiedzi
napytanie:Jakpozostaćsobąwobcymjęzyku?
Spotykamyrównieżautorównegującychpotrzebęakceptacjitożsa-
mościzbiorowej,gdyżuznająprymattożsamościindywidualnej.Taki
przypadekprezentujeAnitaGostomska,omawiająceseistykęDubravki
Ugreńić.Nieukrywaprzytym,żepostawaemigracyjnejpisarkibyła
najpierwreakcjąnapraktykęstereotypizacjitożsamościwwyłonionym
zJugosławiinowympaństwiechorwackim.Zaśreakcjęeseistkiutrwalił
