Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ciężką,jakwalkaulicznaoStalingrad”(HeinrichHimmlerdogenerałów
niemieckich,21IX1944r.),podkreślając,że„gdybyżołnierze
niemieccyniewprowadzilidowalkiwWarszawieabsolutniewszystkich
środków,jakiemajądodyspozycji-walkabyłabybeznadziejna”(radio
niemieckie,30IX1944r.).
GenerałErichvondemBach,dowodzącysiłaminiemieckimi
zwalczającymipowstanie,takotooceniłwpływakcjipowstańczej
nadziałalnośćbojowąarmiiniemieckiejnaodcinkufrontuWarszawy:
A.Podwzględemmaterialnymmchywojskzwiązanezfrontem
[…]przestawianonadrogęokrężną,cozwiększałoodległość
iniepotrzebnezużyciecennegopaliwa.Związaniekilkupułków
isilnychjednostekartylerii,którezostaływyciągniętezwalkifrontu
praskiego,wreszciezwiązaniejednejznajlepszychdywizji
pancernych,którychnafronciebrakowało,conajmniejna14dni;
utratazpowodupożaruczyzdobyciaprzezpowstańcówbardzo
ważnychmagazynówmundurowychiżywnościowych,awreszcie
utratawszystkichwojskowychwarsztatówreperacyjnych
ijednostekzaopatrzenia,którebyłyniedozastąpienia.
B.Podwzględemmoralnym.Moralnywpływpowstania
nażołnierzyniemożebyćniedoceniany.Walczącenawschód
odPragiwojskaczułysięstalezagrożonenatyłachprzez
powstanie.MożnabyłoobawiaćsięwybuchupowstanianaPradze.
Przedewszystkimzaśwojskafrontowe,jużsilniepobite,czuły
zagrożonąswądrogęodwrotunazachódwobecspodziewanego
wielkiegonatarciarosyjskiego.Temupoczuciuniepewnościmożna
przypisaćfakt,żePragatakniespodziewaniezostałastraconaprzy
ataku,którynastąpiłpóźniej,ponieważwojskadążyły
doosiągnięciaznajdującychsięjeszczenapółnocodWarszawy
mostówprzezpospiesznyodwrót.
Ocenętęzrozumiemylepiejpamiętając,żeNiemcyponieśliwwalce
zPowstaniemwyjątkowowielkiestraty,wynoszące-wedługobliczeń
vondemBacha-około26000ludzi:conajmniej17000zabitych
(uznającwtymzaginionychzazabitych)iokoło9000rannych,przy
czym-jakstwierdzavondemBach-wpierwszychdniachzostały
zniszczonecałejednostki,októrychlosiezestronyniemieckiejnigdy
jużpóźniejniemożnabyłosiędowiedzieć.Przeciętnestratyniemieckie
wakcjibojowejprzeciwkoPowstańcomwynosiłyokoło1900zabitych
tygodniowo,przewyższaływięcznaczniestratyponoszoneprzezarmie
hitlerowskieprzynajwiększymnasileniuwalknafronciezachodnim
wkampanii1944/1945roku,którenieprzekraczały1000zabitych
tygodniowo.Niemiecka9.Armia(poddowództwemgen.Nicolausavon
Vormanna,apotemgen.SmilovonLüttwitza),utrzymującaodcinek
frontuniemiecko-radzieckiegonaWiślewrazzWarszawą,oceniała
stratyponiesionewwalceprzeciwkoPowstaniuna25%ogółuswych
zabitychirannychwsierpniuiwrześniu1944roku.
