Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
38
RozdziałI
kooptacjęprzedstawicielistanuekwickiego,zastępującychsenatorówzmar-
łychzprzyczynnaturalnych,bądźinnych.Ekwitamógłsiędostaćdosenatu
wdwójnasób:poprzezadlectioalbobezpośredniwybór.Adlectiobyłoproce-
semnominowanianasenatorakogoś,ktoszczególniesięwyróżnił(byłato
wówczasformanagrody),leczitakmusiałspełniaćodpowiedniekryterium
majątkowe.Cezarstosowałprocedurędlanagradzaniaswoichpolitycznych
sojuszników,taksamojakAugust,TyberiusziKaligula,podczasgdyKlaudiusz
poddałówprocesinstytucjonalizacji.Wielenowychpostaci,uosabiających
wczesnecesarstwo,weszłodosenatuwłaśniedziękizastosowaniutejprocedu-
ryibyłowprowadzanychdoKuriijakokwestorzy,abardziejdoświadczeni
spośródichgrona-jakopretorzy25.
Częstsząmetodąwprowadzaniaekwitówdosenatubyływybory.Wwieku
18lubwięcejlatkandydowanonastanowiskovigintiviratus-jednegospośród
20niższychrangąurzędników,którzybylirozdysponowywanidoczterechty-
pówurzędów.Jeżelikogośnieobjęłoadlectio,służbajakojedenzvigintiviri
(dosłownie:u20mężczyzn”)byłaobowiązkowa,oilektośchciałznaleźćsię
wsenacie.Wzwiązkuztym,wieluekwickichkandydatówbrałoudziałwbez-
pośrednieji,przypuszczalnie,bardzoostrejkonkurencjizsynamisenatorów,
którzyoczekiwali,żeichwybórbędzienależałdoformalności.Rzeczjasna,
cesarzokazywałwtymwzględzieswojewłasnepreferencjeiwybieranotych,
którychwskazał,niezależnieodichpochodzenia.Miałnawetwpływnaprzy-
dzielenieichdoktóregośzczterechdostępnychkolegiówurzędniczych:tresvi-
rimonetales,będącychtrójkąmężczyznnadzorującychprocesbiciamonet;
quatuorviriviarumcurandarum,czyliczterechurzędnikówodpowiedzialnych
zautrzymywanieulicRzymuwodpowiednimstanie;decemviristlitibusiudi-
candis-dziesiątkipełniącejswojeobowiązkiwsądziecentumwiralnym;bądź
dotresviricapitales,zajmującychsięprocesamizagrożonyminajwyższymwy-
miaremkary.Cowięcej,podczasgdywydajesięprawdopodobne,żepocho-
dzeniespołecznekandydatówokreślałodopewnegostopniaichprzyporząd-
kowanie,tonieulegawątpliwości,żemiałoonobardzoważnywpływnaich
dalsząkarierę.Byćmożewcaleniebyłoprzypadkiem,żetresvirimonetalesbyli
niemalwyłączniepatrycjuszami,którzypojakimśczasieosiągalizwyczajny
konsulat(wminimalnym,uprawniającymichdotegowieku),abynastępnie
objąćjednązcesarskichprowincjikonsularnychwrandzenamiestnika.Po-
dobnie,wydajesię,żepodczasgdykilkudecemviriwywodziłosięznajwyż-
szychwarstwspołecznych,towiększośćznichlegitymizowałasiępochodze-
niemlepszymniżplebejskie,kontynuująckarieręjakoprawnicy,niekoniecz-
niezaśkonsulowieidowódcywojskowi.Przeznaczenidodalszychawansów
bywaliwybieranijakocandidatiimperatoris(kandydaciwskazaniprzezcesa-
rza),cogwarantowałoimwybórnakolejnestanowiska.Nazasadziekontrastu,
25D.McAlindon,JRS47(1957),192,poddałanalizienietypowesytuacje,którezapewniłyich
uczestnikomwejściedosenatu.J.Devreker,Latomus39(1980),70-87,zawarłwswoimartykulenie-
zwykleważnewnioskidotycząceokresuflawijskiego.