Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
42
RozdziałI
cji,szybkozaczęlistanowićznacznączęśćKurii.Możnapodaćkilkaprzykła-
dów,abypokazaćówczesnemożliwościipotencjałszybkiegoawansu.Jednym
znich,ważnymzpunktuwidzeniatreścininiejszejpracy,byłAnnaeuszCor-
duby(Kordowa).Patriarcharodu,L.AnnaeusSeneca,znanyszerzejjakoSe-
nekaStarszy,zapanowaniaTyberiuszazdobyłeksponowanąpozycjęjako
mówca,alewydajesię,żenigdynieaspirowałdosenatu.Podobniepostąpił
jegonajmłodszysyn,Mela,ojciecpoetyLucanusa,któryzzadowoleniempo-
zostałekwitą,wierząc-zapewneniebezracji-żeudamusięzgromadzić
większąilośćpieniędzyjakoprokurator,niżpełniącjakiśurządpolityczny.
DwajpozostalisynowieSenekiStarszegorozpoczęlijednaksenatorskiecursus.
Starszy,LuciusAnnaeusNovatus(którywpóźniejszychlatachprzyjąłnazwi-
skoGalliopoadopcjiprzezeponimicznegooratora)zostałprokonsulemAchai
ok.52r.,naktórymtostanowiskubyłodpowiedzialnyzaskazanieśw.Pawła.
Drugisyn,SenekaMłodszy,oprócztego,żestałsięczołowąpostaciąliteracką
swojegopokolenia,dałsiępoznaćjakostoickifilozofizostałpowołanyw49r.
nastanowiskonauczycielaNerona,późniejszegocesarza,stającsięjegopo-
wiernikiemidoradcąjużpoobjęciupurpury33.
Znaczniewięcejludzi,niezależnieodswojejrangispołecznej,wybiłosięza
panowaniaKaliguli,jakożewobliczustalezmniejszającejsięliczbyosób
uprawnionychdootrzymaniastatusuekwityalbosenatora,wyszukiwałipro-
mowałwieleosóbspozaItalii34.Klaudiuszwytyczyłpewnewzorcewtymza-
kresie,aletozapanowaniaNeronamożnabyłoujrzećwielunie-Rzymianpod-
niesionychdonajwyższychurzędówpaństwowych.Nietylkodlatego,że
wokresiewczesnegocesarstwaznaczenierepublikańskiejnobilitasuległo
znacznemupomniejszeniu,aniektóreznajwiększychrodzinrzymskichpo-
dobnowymarłyjeszczeprzedwstąpieniemNeronanatron.Możliwąprzyczy-
nątejzmianydemograficznejmogłybyćczynnikinaturygospodarczej.Rzy-
mianienieuznawalizasadyprimogenitury,więcbyłonaturalnedlastarszych
ibogatszychrodzin,żetrzebaograniczaćliczbęspadkobierców,zachowując
tymsamymnieruchomościwstanienienaruszonym,cozkolei-wokresie,
gdyśmierćwmłodymwiekubyłanaporządkudziennym,taksamojakegzeku-
cjeiwygnaniabędąceskutkiemintrygpolitycznych-mogłosprawiać,żecza-
samiwogólebrakowałodziedziców.Zdrugiejstrony,jeśliwięcejniżjeden
męskipotomekprzeżyłswoichrodziców,tomogłookazaćsię,żepodziałma-
jątkuoznaczałniemożnośćsfinansowaniaprzezkażdegoznichkampaniiwy-
borczej,niezbędnej,abymócdostaćsiędosenatu.
33NatematpochodzeniaikarierySenekiStarszego:M.Griffin,JRS62(1972),1-19,orazid.,Seneca:
APhilosopherinPolitics(1976),29-34.Mela:Tac.Ann.16.17,byćmożewrazzezłośliwymiplotkami
(por.Sen.Cont.2,Pref.3).Novatus:Act.18.12.SenekaMłodszy:M.Griffin,op.cit.(1976),34-128.
34Cass.Dio59.9.5.Dokonaniewtymczasieuzupełnieńbyłokoniecznezpowoduzaniedbańpoczy-
nionychprzezTyberiuszapodczasjegodługiejnieobecnościwRzymie:Suet.Tib.4.1.Możnapodej-
rzewać,żepewienMarullinus,atavus,albopra,pra,pra,pradziadekprzyszłegocesarzaHadriana,jak
równieżpierwszyprzedstawicielroduAeliusówweszliwówczasdosenatu:HAHadr.1.1.
