Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
40
RozdziałI
członkaarystokracji29.Ustalalionitakże,którazkwesturbyłamuprzyznawa-
na.Mógłbowiemzostaćskierowany(jakojedenz10)doprowincjiprokonsu-
larnej,gdzieodbywałpraktyczneszkoleniewadministracjiprowincjonalnej,
bądźpełniłswójurządwRzymie,wypełniającobowiązki,którewahałysięod
byciaurzędnikiemfinansowympopubliczneodczytywanieobwieszczeńwy-
dawanychprzezcesarza.
Natych,którzychcielikontynuowaćkarierępolitycznąpokwesturze,cze-
kałakolejnapięcioletniaprzerwa,zanimmogliprzystąpićdowyborównapre-
tora.PodczasniejmożnabyłozostaćurzędnikiemwRzymie,jakoedylalbo
trybunplebejski,czekającażokresukarencji”dobiegniekońca.Coroczniebyło
dostępnych16takichstanowisk:sześćedylatów,wiążącychsięztroskąoad-
ministracjęmiejską,i10trybunatówplebejskich,powołanych,abychronić
plebsprzednadużyciamizestronysenatu.Mężczyźnipatrycjuszowskiegopo-
chodzenia,zeszczególniedawnychizasłużonychrodzin,niemoglisprawować
tychurzędów,aleitaknieistniałydlanichzwolnieniazprzewidzianejprawem
pięcioletniejprzerwy.Niektórzy,jaksięwydaje,otrzymywaliadhocjakieśsta-
nowiskaodcesarza,np.jakoosobydbająceoprzestrzeganieprocedurwsena-
cie,alewiększośćnieznajdowaławtymczasieformalnegozatrudnienia.
Wwieku28lat(lubwięcej)możnasiębyłostaraćowybórnajednegoz18
coroczniepowoływanychpretorów,starszychrangąurzędnikówposiadają-
cychuprawnieniajurysdykcyjne.Pretorzystanowilipodstawęcesarskiejadmi-
nistracji,ponieważtospośródnich,jużpozakończeniukadencji,princepswy-
bierałnamiestnikówmniejważnychprowincji.Senatzaśpowierzałiminne
wysokiestanowiskawadministracji.Łącznienominacjete-trwającezazwy-
czajrok-obejmowałysześćstanowiskwRzymie(wrandzieprefekta),dzie-
więćzwiązanychznadzorowaniemItaliiinawetdo22przypisanychdosena-
torskichprowincji:jakolegatipropraetoreiproconsules.Ważniejszestanowiska
otrzymywanoznadaniacesarza.Zatrudniałonod25do30byłychpretorów
jakolegatilegionisstojącychnaczelejegolegionów,iodsiedmiudo15jakole-
gatiAugustipropraetore,abyzarządzaliniektórymizprowincjicesarskich:bez
względunato,jakiestanowiskootrzymywali,ichkadencjatrwałaodjednego
dotrzechlat(aczasemnawetdłużej).
Ogólnierzeczbiorąc,bezwzględunato,czyfunkcjabyłacesarska,czysena-
torska,propretorzynatychmiastrozpoczynalipełnienienowychobowiązków,
chyba,żenależelidotych,którympowierzonoobowiązkiwprowincji-wów-
czaskoniecznebyłoquinquennium(pięcioletniaprzerwa)pomiędzysprawowa-
niemtychsamychurzędów.Natym,bądźnaktórymkolwiekinnymetapiekarie-
ry,możnabyłowykorzystaćprzymusowąprzerwędocelówmatrymonialnych,
abyzczasemuzyskaćiustriumliberorum,uprawnienieprzyznawaneojcommin.
trzechdzieci-wprzypadkuniektórychstanowiskkażdypotomekskracałczas
oczekiwaniaorok.Mimo,żeniemamypewnościiluosobomprzyznanowspo-
mnianeuprawnienie,tomożemiećjakieśznaczenie,żeniektórzypretorzyotrzy-
29Plin.Ep.2.9.1.
