Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
TytułI.Postanowieniawspólne
Artykuł1
własnegosystemuprawaUE,systemuautonomicznego,samodzielnego
iswoistego,czylisuigeneris(por.powoływanywyżejwyrokTSz5.02.1963r.
wsprawievanGendenLoosorazwyrokTSz15.07.1964r.,6/64,Flami-
nioCostaprzeciwkoE.N.E.L.,EU:C:1964:66).Aksjologicznepodstawydla
unijnejtożsamościkonstytucyjnejstanowiąwartościizasadyzart.2TUE
iwtymznaczeniuUniajestwspólnotąprawaoautonomicznychcechach,
któredecydująoodrębnościizupełnościsystemowejtegoprawa.PrawoUE
ustanowionenamocytraktatówjestswoistymporządkiemprawnym(sui
generis),odrębnymodprawamiędzynarodowegoorazprawakrajowego.
Jesttoprzytymporządekprawnyponadnarodowy,samodzielny,komplet-
nyispójny,któryopierasięnaograniczeniuwtraktatachzałożycielskich
uprawnieńsuwerennychpaństwczłonkowskichwokreślonychdziedzi-
nach.Przepisytegoprawamogąbyćbezpośredniostosowanewpostępo-
waniachprzedorganamikrajowymi,bowynikająznichuprawnieniaoraz
obowiązkinietylkodlapaństwczłonkowskichiinstytucjiunijnych,ale
takżedlaobywateli.Wtymwyrażasiętzw.skutekbezpośredniprawaUE,
którykonkretyzujezasadęefektywnejochronyprawnejzart.19TUE
(zob.komentarzdoart.19).Kluczoweznaczeniedlasystemuintegracyjne-
gomatakżezasadapierwszeństwaprawaUnii,któraustanawiaprymattego
prawanadprawempaństwczłonkowskich.Zasadatanakładanawszyst-
kieorganypaństwczłonkowskichobowiązekzapewnieniapełnejskutecz-
nościposzczególnychnormprawaUnii,aprawopaństwczłonkowskich
niemożemiećwpływunaskutecznośćprzyznanątymróżnymnormom
wobrębieterytoriumtychpaństw(por.wyrokiTS:z9.03.1978r.,106/77,
AmministrazionedelleFinanzedelloStatoprzeciwkoSimmenthalSpA,
EU:C:1978:49;z19.06.1990r.,C-213/89,TheQueenprzeciwkoSecreta-
ryofStateforTransport,exparte:FactortameLtdiin.,EU:C:1990:257;
z26.02.2013r.,C-617/10,ÅkerbergFransson;z6.10.2021r.,C-487/19,
W.Ż.,EU:C:2021:798[IzbaKontroliNadzwyczajnejiSprawPublicznych
SąduNajwyższego-powołanie],pkt156).Zasadatawymagam.in.,abysąd
krajowy,któregozadaniemjeststosowanie,wramachswojejwłaściwości,
przepisówprawaUnii,zapewniłpełnąskutecznośćwymogówtegoprawa
wzawisłymprzednimsporze,odstępującwraziepotrzebyodstosowania,
zmocywłasnychuprawnień,wszelkichuregulowańlubpraktykkrajowych,
któresprzecznezbezpośrednioskutecznymprzepisemprawaUnii,bez
koniecznościżądaniauprzedniegozniesieniatychuregulowańlubpraktyk
DagmaraKornobis-Romanowska
61