Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
4.Pamięćjakoprocesodpowiedzialnyzakodowanie,przechowywanie
iwydobywanieinformacji.Takierozumieniepamięcipodkreśla,żewcza-
siekodowania,przechowywaniaiwydobywaniainformacjapodlegasyste-
matycznymzmianom.Wtakimujęciupamięćmacharakterdynamiczny
-przebiegawtrzechfazach:kodowania,przechowywaniaiwydobywania.
Dwapierwszerozumieniapamięci(jakomagazynuorazjakozbioruin-
formacji)mającharakterstatyczny,biernyiniedająpraktyczniemożliwości
wspomaganiatakujmowanejpamięci.Rozumieniepamięcijakozdolności
właściwieexplicitezawieramożliwośćjejdoskonalenia.Skorobowiempamięć
jestzdolnością,którąludzieróżniąsięmiędzysobą,toznaczy,żezdolności
pamięciowemożnadoskonalić.Takżeujęciepamięcijakoprocesuotwiera
możliwośćdoskonaleniajegoposzczególnychfaz.Dlategowniniejszejksiąż-
cebędziemyrozumiećpamięćjakoprocesykodowania,przechowywania
iwydobywaniainformacjiorazzdolnośćdotychprocesów.Tymsamym
wpamięciwyróżniamytrzyfazy.
Ramka2010Metaforypamięci
Chcącopisaćizrozumieć,czymjestpamięć,badaczeodwołująsiędometafor.Podobnie
czyniąnzwykli”użytkownicypamięci,starającsięodpowiedziećnapytanie,cotojest
pamięć.Zarównownauce,jakijęzykupotocznymspotykasięwieleróżnychmetafor
pamięci.Pogrupowaćjemożnawczterykategorie:
■
Metaforypamięcijakokopii,np.śladstopynapiasku,odciskpieczęciwwosku,
napisnatablicy-wtakimujęciuśladpamięciowy,wiernieiwsposóbniezmienny
odzwierciedladoświadczenie,aleniejesttrwały-zanikastopniowopodwpływem
czasu(śladstopynapiasku),możezostaćzniszczony(odciskpieczęci)lubusunięty
(napisnatablicy).Metaforyztejgrupysąnajpowszechniejszewjęzykupotocznym,
aleprzytymwnajmniejszymstopniuzgodnesąztym,cowiemyodziałaniupamięci
-śladpamięciowyniejestaniwierny,aniniezmienny,aniniemusiuleczatarciu,
choćzazwyczajrzeczywiścietaksiędzieje.
■
Metaforyprzestrzenne,np.pojemnik,dom,biblioteka,magazyn.Zgodnieztakimro-
zumieniempamięcizapamiętywaniejestanalogicznedoumieszczaniaprzedmiotów
wpojemniku,wdomuczywmagazynielubksiążekwbibliotece,aprzypominanietoich
znajdowanieiwydobywanie.Metaforyprzestrzennewykorzystywanesączęstoprzez
naukowców,anajbardziejznanytrójmagazynowymodelpamięci(por.podrozdział2.1.2)
tonicinnegojakwłaśnieprzestrzennametaforapamięci.Oilemetaforyztejgrupysto-
sunkowotrafnieodzwierciedlajątrzyfazypamięci(por.podrozdział2.1.2),otylebłędnie
sugerują,żeinformacjesąkodowane,przechowywaneiwydobywanezpamięciwjednako-
wej,niezmiennejpostaci,gdyżwrzeczywistościulegająoneznacznymprzekształceniom.
Pamięćijejwspomaganie
13
