Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Podstawoweinformacjenatemat
wieloPodmiotowejgryzPiłką
Zewzględunaspecyfikęgrywielopodmiotowejdojejopisuprzyjętopodejście
prakseologiczne.Jejdogłębnepoznaniewymagajednakudziałuinnychnauk,
którychwynikibadańsąniezbędnewrozszerzaniuisystematyzowaniuwiedzy
otymfenomeniekulturowym.Naogółprzedmiotemrozważańnaukowychjest
istotagrywielopodmiotowejorazzachowaniasięgraczydziałającychwzmien-
nychsytuacjach.Zakreswiedzytrenerapowiniennatomiastobejmowaćteżumie-
jętnośćrozpoznawaniapredyspozycjiposzczególnychzawodnikówdogryoraz
procedurdoskonalącychowepredyspozycje.
Ustanowieniew1894r.przezMiędzynarodowyKomitetOlimpijski(Inter-
nationalOlympicCommittee–IOC)igrzyskerynowożytnejzaowocowałoświa-
towymrozwojemwielopodmiotowychgierwwymiarzesportowym1.
GrarozumianajestjakoD[…]działanieautoteliczne(zabawa)lubheterotelicz-
ne(np.współzawodnictwo)ocharakterzekooperacjinegatywnej,wykonywane
wedługumownieprzyjętychreguł”(Pszczołowski,1978,s.74).Przezkooperację
należyrozumiećdziałaniewielopodmiotowe(przynajmniejzudziałemdwóch
podmiotów),wktórymkażdyzuczestnikówliczysięzczynamiinnych.Wielo-
podmiotowarywalizacjamożewystępowaćzprawemfizycznegokontaktugraczy
lubkontaktuzachodzącegowsposóbpośredni(piłkasiatkowa).Istotagrywielo-
podmiotowejpoleganatym,żezawodnicydziałająrozdzielnie,cooznacza,że
każdyznichzajmujenapolugryinnąpozycję(np.bramkarz,obrońca,pomocnik,
napastnik),awczasieiokolicznościachgrywykonujeinnezadania.Zewzględu
naceludziałuwgrze,stosowanemetodyorazformyorganizacyjnewyróżniasię
dwarodzajejejuprawiania.Jeżeliuczestnictwowgrzejestcelemsamymwsobie,
wówczasgrajestrozumianajakoautotelicznaiwykorzystywanawwychowa-
niufizycznymirekreacjiludzidorosłych.Jeżelinatomiastudziałwgrzejest
środkiemdoosiągnięciacelu(mistrzowskaumiejętnośćgry),wówczasgrama
charakterheteroteliczny.Jejcelemjestsukcessportowy,zdobywanywewspół-
zawodnictwiezrównymisobie.Podczaswspółzawodnictwaspełniającegookreś-
lonewarunkiuzyskiwanewynikisąklasyfikowaneprzezinstytucjesportowe,co
potwierdzato,żegłównymcelemudziałuwtegorodzajugrzejestdążeniezawod-
nikaorazwspierającychgospecjalistówdoosiągnięciasukcesówsportowych.
Wynikizweryfikowaneprzezstosowneorganizacjeupoważniajągraczadoudziału
wewspółzawodnictwienacorazwyższymszczeblu.Tedwarodzajegierwielo-
podmiotowychsąautonomiczne,gdyżprzypisanoimspecyficznecele,wzwiązku
zczymsąnosicielamiinnychtreści,mająróżnyzasięgoddziaływaniaspołecz-
negoorazfunkcjonująwramachróżnychwyspecjalizowanychinstytucji.Dąże-
niegraczadoosiągnięciamistrzostwapowoduje,żeudziałwgrzeocharakterze
sportowymtkwiprzedewszystkimwsferzeideowej,ponieważzawodnikza-
mierzadoskonalićumiejętnościgrywspecyficznymśrodowisku,składającymsię
zewspółpracującychznimspecjalistów.Doskonaleniezawodnikajestjednak
1Małaencyklopediasportu,1987,t.2,s.155.
