Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
17
Ciekawejanalizyrealistycznegomodeluwchińskiejmyślipolitycznejdoko-
nałEdwardHaliżakwtekścieRealizmwchińskiejnauceostosunkachmiędzyna-
rodowych16.AutorprzywołałtuideeYanaXuentonga,którytwierdzi,żeChiny
woparciuowłasnątradycjęsąwstanieprzedstawićalternatywnywstosunku
dozachodniegomodelstosunkówmiędzynarodowych,abywtensposóbza-
kwestionowaćhegemonięUSA.DlaWietnamu,niezależnieodprzytoczonej
argumentacji,nadalbędzietohegemonizm,choćtymrazemchiński.
Kontekstchiński,przewijającysięwanaliziebudowaniarelacjiwiet-
namsko-amerykańskich,wdużymuproszczeniupozwalanasformułowa-
nienastępującejtezy:toposzukiwanieobronyprzedchińskąhegemonią
orazwsparciapostępowaniaHanoizawszelkącenę,chociażbywkwestii
określeniasuwerennegowładztwanadarchipelagamiSpratlyiParacele,
kierujeWietnamwobjęciaUSA0Zdrugiejstrony,towłaśnierealizmwy-
jaśniazachowanieStanówZjednoczonychpozimnejwojnie,coprzedstawia
wartykuleRealizmofensywnyJohnaJ.MearsheimeraahegemoniaStanówZjed-
noczonychAmerykipozimnejwojnieAldonaTomczyńska17.Autorkaprzytacza
trzyzasadniczekonsekwencjemiędzynarodowejanarchii,naktóreprawidłową
odpowiedźdajerealizm.Konsekwencjeoweto:istnienieofensywnychzdolno-
ścipaństwwsystemie,ichniepewnościwodniesieniudowzajemnychintencji
orazsilnachęćprzetrwania.JohnJ.Mearsheimeropisujestosunkimiędzynaro-
dowejakoarenęwalkiopotęgę,itakicelprzyświecaAmeryce–jesttorealizm
ofensywny18.WtakisposóbmożnatłumaczyćAmericanpivottoAsia,jakrów-
nieżniepewnośćWietnamczykówwstosunkudoamerykańskichintencji.
Wspomniananiepewnośćpodkreślonajestrównieżwdefiniowaniuwłasnej
politykijakoopartejnamultilateralizmie.Toniejednoznacznepojęciemożna
definiowaćprzezpryzmatregionalizmu.Itak,wodróżnieniunp.odregiona-
lizmueuropejskiego,regionalizmwschodnioazjatyckimożnaokreślićmianem
soft–luźnegopowiązaniainstytucjonalnego,zjegocechamiwymienionymi
przezKevinaCaia19izpewnymielementamimultilateralizmuwymuszonymi
przezglobalizacjęwramachWTO.Państwaregionupolatachstarańsączłon-
kamitejorganizacji,podporządkowałysięjejwymogomiakceptująprocesy
zachodzącenapoziomieglobalnym.
16E.Haliżak,Realizmwchińskiejnauceostosunkachmiędzynarodowych,[w:]Teoriarealizmuwnauce
ostosunkachmiędzynarodowych.Założeniaizastosowaniebadawcze,red.E.Haliżak,J.Czaputowicz,
Warszawa2014,s.167–194.
17A.Tomczyńska,RealizmofensywnyJohnaJ.MearsheimeraahegemoniaStanówZjednoczonych
Amerykipozimnejwojnie,[w:]ibidem,s.341–356.
18Ibidem,s.343–344.
19K.G.Cai,ExplainingtheSoft–OpenRegionalisminEastAsia,[w:]AsianEconomicandPolitical
Issue,Vol.8,ed.F
.Columbus,NewYork2003,s.92.
