Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
Wietnamuprzeddominacjąchińską.
Analizakolejnychzdarzeńhistorycznych
pozwalanasformułowaniewniosku,żenaróżnychetapachkształtowaniapolity-
kizewnętrznejpaństwa,wtymwobecStanówZjednoczonych,czynnikchiński,
jakbyłojużpowiedziane,odgrywałiwciążodgrywaznaczącąrolę.Onieufności
wobecnwielkiegobrata”nieustannieprzypominarównieżnwietnamskaulica”.
Czymbyłymotywowaneiwjakisposóbrozwijałysięrelacjewietnamsko-
-amerykańskie?Jakieczynnikiwewnętrznenałożyłysięnasposóbdochodze-
niadonormalizacji?Jakiewyborystawałyprzedobiemastronami?Odpowiedź
natepytaniawypełniatreśćniniejszegorozdziału.Mottemniechbędątusło-
wazdeklaracjiniepodległości,wygłoszoneprzezliderawietnamskichruchów
wolnościowychokresuwojennego,prezydentaHoChiMinha,któreodczy-
tał2września1945r.naplacuBaDinhpodczasproklamowanianiepodległo-
ściWietnamu.NawiązywałyonewprostdoDeklaracjiNiepodległościStanów
Zjednoczonychz1776r.igłosiły,żewszyscyludziestworzenijakorówni,
żeStwórcaobdarzyłichpewnyminienaruszalnymiprawami,żewskładtych
prawwchodziżycie,wolnośćiswobodaubieganiasięoszczęście.Kiedyczyta-
łampożółkłekartkiwietnamskiejdeklaracji,dołączonedoprośbyskierowanej
dorządupolskiegoouznaniepaństwowościWietnamuinawiązaniestosun-
kówdyplomatycznych5,pojawiłosięnastępującepytanie:Cotakiegosięstało,
żetafascynacjawolnościąamerykańskąuległatakstrasznejdeformacji?Amoże
nigdyjejniebyło,byłajedyniechęćrealizacjipostawionegocelu,tj.odzyska-
nianiepodległościzawszelkącenę,nawetzacenęukładuznwrogiemklaso-
wym”ipodeptaniaideologicznychwartości?Cosięstało,żeStanyZjednoczone
odrzuciłyzachętęWietnamudodyplomatycznegowsparciaichpaństwowości.
Natepytaniamożnaodpowiedzieć,bazującnazachowanychdokumen-
tacharchiwalnych,licznychpamiętnikachiwypowiedziachświadkówepoki.
Tenwojennyikrótkipowojennyepizodwzajemnychstosunkówświadczy
otym,żeobapaństwamogłyinaczejzrealizowaćswojeceleiwzasadzieosią-
gnąćstanobecnywzdecydowaniemniejkrwawysposób(takanarracjama,
coprawda,charakterahistoryczny,alezawsze,gdyanalizujęwczesnyetapwza-
jemnychrelacjiamerykańsko-wietnamskich,owamyślnasuwasięsama).
1010PolitykaamerykańskawobecIndochindoiwczasie
drugiejwojnyświatowej
NastronieinternetowejambasadyamerykańskiejwHanoimożnaznaleźć
informację,żewzajemnerelacjeobupaństwmajądługąhistorięsięgająkoń-
caXIXw.,kiedywSajgoniewroku1889powstałaagencjahandlowa,któ-
5PosłanierząduDRWdowszystkichrządówświata,ArchiwumMinisterstwaSprawZagranicznych
(dalej:MSZ)RzeczypospolitejPolskiej(dalej:RP),księga29/64,teczka4,wiązka4,1954–1960.